Kaplicą Umieszczenia Tronu i Weselących się Apostołów przyczynił się do ukształtowania się maryjnego cyklu Dróżek Kalwaryjskich. Obecny obiekt, choć bezstylowy, wkomponowany w aleję kasztanowców, reprezentuje doskonały przykład połączenia architektury z naturą w krajobrazie, które kształtują skupienie modlitewne pątników.

Historia

Nie wiadomo, jak dokładnie wyglądała pierwotna kaplica, ale z pewnością była zbliżona kształtem do innych fundowanych w tym czasie przez Jana Zebrzydowskiego obiektów. W 1639 r. Jan ufundował do niej obraz, tematycznie związany z cyklem Wniebowzięcia i Tryumfu. Wybudowane przez Zebrzydowskiego kaplice: Aniołów, Uwielbienia Duszy Marii, Zgromadzenia Apostołów, Żydowin, Weselących się Patriarchów, Kaplica Triumfujących Apostołów, Kaplica Umieszczenia Tronu były skutkiem powstającego w l. 1630-1632 nabożeństwa Dróg Boleści, Pogrzebu i Triumfu Matki Bożej autorstwa o. Mikołaja ze Skalbimierza, a jednocześnie determinantą jego ostatecznego kształtu. Zły stan techniczny kaplicy spowodował, że w l. 1793-1833 rozebrano współczesną Zebrzydowskiemu budowlę i wystawiono nową. W XIX w. miały miejsce remonty kaplicy, ciągle podmakającej z powodu osadzenia jej na spadku terenu. W 1934 r. przeprowadzono obszerniejszy remont kaplicy, w czasie którego wymieniono tynki w elewacjach wew. i zewn. W l. 1957, 1963, 1980, 1989 miały miejsce prace, w czasie których podjęto się najbardziej bieżących napraw.

Obiekt wyznacza 19-nastą stację Dróżek Matki Boskiej w cyklu Wniebowzięcia, a przy tym jest również stacją sierpniowej Procesji Tryumfu i Wniebowzięcia z Grobku MB do kościoła konwentualnego.

Opis

Kaplica zlokalizowana jest na spadku terenu, ok. 100 m od drogi głównej. Obiekt wpisuje się w ciąg alei kasztanowców. Reprezentuje stylistykę kaplic odbudowanych w czasie prac o. Gaudentego Thynella z 1 ćw. XIX wieku. Kaplica wzniesiona na rzucie prostokątnym z czworokątną apsydą. Została wybudowana z łamanego kamienia i pokryta tynkiem. Budynek nakrywa dach siodłowy, a apsydę dach pulpitowy. W elewacjach frontowych podziały horyzontalne przeprowadzono za pomocą gzymsu koronującego i gzymsu gurtowego, ciągnącego się w połowie murów. W elewacji frontowej półkoliste wejście, a w szczycie prostokątne, półkoliście zamknięte okienko. Po lewej stronie od wejścia drewniana ambona osłonięta daszkiem. Wnętrze nakrywa sklepienie kolebkowe; zachowała się również XIX-wieczna kamienna posadzka. Wyposażenie stanowi późnobarokowa nastawa ołtarzowa z tematycznym malowidłem Swaryczewskich.

Zabytek dostępny z zewnątrz.

Oprac. Mirosław Płonka OT NID w Krakowie, 15-09-2017 r.