Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dom - Zabytek.pl

Adres
Wschowa, Niepodległości 15

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. wschowski, gm. Wschowa - miasto

Kamienicę przy ulicy Niepodległości 15 (wcześniej Breitestrasse 533) zbudowano w 1891 roku, w miejscu, w którym pierwotnie stały dwa niewielkie domy oznaczone numerami 781 i 782.

Obecnie jest to budowla dwukondygnacyjna z podpiwniczeniem, wzniesiona w układzie kalenicowym. Elewacja frontowa czteroosiowa, z dwoma otworami wejściowymi – w otworze usytuowanym przy lewej krawędzi budynku, poprzedzonym trzystopniowymi schodami, zachowana oryginalna stolarka drzwiowa. Pomiędzy otworami wejściowymi dwie współczesne witryny. Otwory okienne drugiej kondygnacji obwiedzione prostymi opaskami i zwieńczone poziomymi naczółkami. Pod linią okien gzyms podparapetowy. Elewację wieńczy gzyms podokapowy. W połaci dachu lukarna w formie wolego oka.

Dom numer 781 odziedziczył w styczniu 1787 roku szewc Georg Friedrich Gumpert, po zmarłym ojcu Friedrichu. Wartość parceli oszacowano wówczas na 120 talarów, a potwierdzenie własności nastąpiło 14 listopada 1802 roku. Miesiąc później – 11 grudnia – Gumpert sprzedał zniszczoną przez pożar nieruchomość sukiennikowi Johannowi Vertraugottowi Schoenowi (zm. 27.02.1824) za 130 reichstalarów. W styczniu 1827 roku jego spadkobiercy: Johann Vertraugott (sukiennik), Karolina Wilhemina (po mężu Roehricht) i Johanna Eleonora (żona podoficera Johanna Gottloba Mittmanna, mieszkała w Świdnicy), zbyli nieruchomość za 1630 reichstalarów na rzecz właściciela fabryki pończoch Gottloba Pfeiffera i Christiane Beate z d. Hahn. 21 czerwca 1861 roku za 1800 reichstalarów posesję odkupił od wdowy po Gottlobie i jego sukcesorów, m.in. Christiany Schiffer z d. Hahn, wytwórca pończoch (niem. Strumpffabrikant) Karl Julius Otto Pfeiffer. W 1874 roku należał do niego murowany, jednokondygnacyjny dom z podwórzem i ogrodem z drzewami owocowymi, stajnią, oficyną i szopą.

W grudniu 1876 roku parcela przeszła na własność rentiera Karla Juliusa Otto Hepnera i jego żony Karoliny Emilii z d. Pfeiffer, którzy 1 czerwca 1881 roku sprzedali budynek krawcowi Karlowi Wojahnowi i Amalii z d. Jander za 12 900 marek. W 1891 roku Wojanowie byli właścicielami budynku mieszkalnego z aneksem, podwórzem i ogrodem oraz budynku gospodarczego. Ich 8-letni syn Wilhelm Georg Otto zmarł w czerwcu 1890 roku. W październiu 1913 roku kamienicę, od budowniczego Maxa Wojahna z Mogilna, kupił za 20 000 marek handlarz książek Max Adler (zm. 14.04.1940), a po jego śmierci majątek odziedziczyła wdowa Selma z d. Filse (Eilse?) ze Strzegomia (niem. Striegau), pow. Świdnica. Po śmierci męża kierowała księgarnią i sklepem z artykułami papierniczymi. W latach 1925-1926 przy Breitestrasse 15 magazyn sukienniczy z wyrobami fabrycznymi dla kobiet i mężczyzn prowadził Franz Scholz. Budynek numer 782 w latach 80. XVIII wieku należał do rodziny Seifert. W październiku 1790 roku Hedwiga Seiffert z d. Wiesner, wdowa po sukienniku Georgu Gottfriedzie, w imieniu swoim i dzieci zmarłego w Warszawie mydlarza Georga Friedricha Seifferta i jego żony Anny Susanny z d. Benjamin (reprezentował je kurator – wytwórca pasków Samuel Friedrich Benjamin), sprzedała parcelę za 750 floerenów (125 talarów) kołodziejowi Michaelowi Reichelowi. W grudniu 1802 roku nieruchomość nabył za 130 reichstalarów sukiennik Johann Vertraugott Schoen. W efekcie parcele zostały połączone i w aktach występowały pod łącznym numerem 781/782.

W listopadzie 1876 roku w kamienicy nr 533 zmarł w wieku 90 lat radca księgowy Gottlieb Zobolinski ze Sławna (niem. Schlawe, Pomorze Zachodnie), żonaty z Antonine z d. Domke. Zgon zgłosiła mieszkająca pod tym samym adresem rentierka Olga Zobolinska, najprawdopodobniej ich córka. Rentierką była również 46-letnia Anna Pauline Emilie Rathstock, córka miejscowego aptekarza Juliusa Adolpha, która zmarła 2 stycznia 1881 roku. W 1900 roku w warsztacie Wojahna pracowało dwóch czeladników: Michael Kaczmarek i Fritz Nowitzki. Od września 1939 roku lokatorami Adlerów byli: Otto Sibinski i Helene Erika z d. Adler z Brzegu oraz ich córki: Eweline i Ingrid Erika. Sibińska przyjechała do Wschowy ze Zgorzelca (niem Görlitz). W listopadzie1944 roku w kamienicy zakwaterowano dwoje Ukraińców: ekonoma Aleksandra Szewczenkę z Kaniw (?) i Katharinę z d. Sirola z Łucka. Zostali zatrudnieni w cukrowni, a do Wschowy trafili z obozu przesiedleńczego.

W 1947 roku budynek opisano jako piętrową kamienicę czynszową ze sklepem. W kwietniu 1945 roku przydział na prowadzenie sprzedaży papieru i galanterii pod szyldem Papier, otrzymali: drukarz Leon Boguszyński z Leszna i kupiec Adam Stanisławski ze Lwowa. W drugiej połowie 1946 roku zatrudniali dwóch pracowników – jeden z nich określony został jako repatriant, drugi jako kolporter gazet. W 1947 roku sklep papierniczy prowadził tylko Boguszyński. W 1949 roku przy ulicy Jagiellońskiej 15 czynny był zakład krawiecki Leonarda Smaka.

Źródło: „Wschowskie Ulice. Cz. III. Polskie Przedmieście” Dariusz Czwojdrak, Przemysław Wojciech

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Magdalena .

Rodzaj: kamienica

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.36006, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.141239