Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dom - Zabytek.pl

Adres
Wschowa, Ks. Kostki 9

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. wschowski, gm. Wschowa - miasto

Kamienica położona przy ulicy ks.Andrzeja Kostki 9 (wcześniej Vorwerkstrasse 374, następnie nr 13) jest budowlą dwukondygnacyjną w układzie kalenicowym, z podpiwniczeniem i pięcioosiową elewacją.

Prostokątny otwór wejściowy usytuowano centralnie na osi budynku, a cztery otwory okienne rozmieszczono symetrycznie względem otworu wejściowego. Pod otworami okiennymi obu kondygnacji gzymsy podparapetowe. Drugą kondygnację oddziela od części parterowej gzyms kordonowy, a elewację wieńczy gzyms główny. Zachowana oryginalna stolarka drzwiowa i okienna. Budynek nakrywa dach dwuspadowy.

W 1894 roku miała miejsce przebudowa domu należącego do stolarza i budowniczego organów (niem. Orgelbauer, Instrumentenbauer) Eduarda Klose, przeprowadzona przez mistrza murarskiego Wiednera. W 1854 roku zarząd parafii katolickiej we Wschowie podpisał z Klose kontrakt na przeprowadzenie remontu organów w kościele klasztornym ś. Józefa, potwierdzając pokrycie kosztów wykonanej usługi na 145 talarów. Klose pochodził z Wołowa i był synem stolarza i budowniczego organów Ernesta Benjamina Klose. W październiku 1830 roku poślubił pochodzącą ze Szlichtyngowej Amalię Konstancję Elisabeth Beckmann. W 1861 roku na terenie posesji stanowiącej własność żandarma Metzenthina, zbudowano nową, fachwerkową (szachulcową) stajnię. W 1865 roku parcela była w posiadaniu kierowniczki wyższej szkoły dla dziewcząt Mathildy Classen, a na przełomie XIX i XX wieku należała do rodzeństwa Barschall – właścicieli firmy handlowej w Berlinie. Ich przedstawicielem we Wschowie był kupiec Georg Sachs, który w 1904 roku zlecił budowę spichrza. W latach 1907-1936 kamienica należała do szewca Ernsta Kobela Z Osowej Sieni i Emmy z d. Seeliger z Osowej Sieni (zm. 29.08.1935). W listopadzie 1936 roku Kobel ożenił się ponownie z Anną z d. Senft z Wincentowa. Najprawdopodobniej rodzina Anny ufundowała pod koniec XIX wieku, jako dziękczynienie za sprawiedliwy podział majątku, kapliczkę w Wincentowie, która dziś wytycza początek wschowskiego odcinka Wielkopolskiej Drogi św. Jakuba. W 1879 roku lokatorem pod numerem 374 był poborca podatków Robert Ramcke i Amalie Klementine z d. Fenner z Bojanic, pow. Leszno (zm. 06.06.1879), a w 1887 roku kupiec Leopold Ferdinand Gramsch z Dahme, pow. Teltow-Fläming w Brandenburgii (zm. 05.11.1887) i Karoline z d. Peickert. W latach 1887-1896 mieszkał tam również ich syn Karl – właściciel fabryki cukierków z żoną Valentine z d. Jäger i siedmiorgiem dzieci. Najstarszy syn Willi Karl Oskar urodził się 35 lutego 1887 roku (zm. 13.05.1887), a kolejny – Leopold Johann Karl – 20 lutego 1888 roku (zm. 10.02.1889). Pozostałe potomstwo to: Elise Pauline Karoline (ur. 22.04.1889), Johannes Ludwig Karl (ur. 04.02.1891), Lucie Johanna Amalie (ur. 04.12.1892), Karl Paul Ludwig Max (ur. 22.01.1895) i Magdalena Klara Valentine (ur. 28.06.1896). W 1889 roku pod numerem 13 zameldowany był rachmistrz (niem. Zahlmeister) służący w 3 batalionie Poznańskiego Pułku Piechoty nr 58 Franz Sikora i Ida z d. Fritsch z synem Johannesem Franzem Paulem Aloisem (ur. 11.01.1898), ponadto: ślusarz kolejowy Ferdinand Kupke i Anna z d. Haase z córką Anną Heleną Gertrudą (ur. 23.02.1898) i szewc Gottlieb Hoffmann i Martha z d. Exner z córką Else Elfriede (ur. 14.12.1898), a w 1900 roku rentierka Stanisława Wężyk i służąca Rosalie Borowy. W 1935 roku w kamienicy Kobela zamieszkał właściciel firmy transportowej Richard Willnich z Bojanowa i Anna z d. Witkiewicz (ślub zawarli 28.05.1935 r.). Richard przeprowadził się do Wschowy z Czerniny (niem. Tschirnau), pow. Góra. Mieli dwie córki: Brigitte Helgę i Karin Juttę Christę. Od kwietnia 1938 roku pokój wynajmował robotnik Karl Franzke ze Starych Drzewiec i Hedwiga z d. Nowakowska z Hetmanic (ślub 16.04.1938 r.). Oboje przyjechali ze Starych Drzewiec wraz z pozostającą pod ich opieką uczennicą Dorotheą Heinze z Hetmanic. Mieli dwie córki: Renate Erikę i Ritę Hildegardę. W listopadzie 1939 roku osiedliła się tam szwaczka Selma Batke z Osowej Sieni, wcześniej zameldowana przy ulicy gen. Bema (niem. Mönchstrasse 4). W 1941 roku w gronie lokatorów wymieniono m.in.: żandarma Josefa Mansfelda, wcześniej zamieszkałego w Gosławicach (niem. Ehrenfeld, obecnie dzielnica Opola) i Ewalda Karla Morra z Rugiswalde (obecnie dzielnica Neustadt w Saksonii). Morr osiedlił się we Wschowie w 1910 roku i był trzykrotnie żonaty: z Anną z d. Nitsche ze Wschowy, Wilhelminą z d. Sebastine z Merken, pow. Hohenstein-Ernstthal w Saksonii (zm. 08.11.1940 Wschowa) i Almą Emilią z d. Lindner z Brzeźna (niem. Briesen), pow. Poznań (ślub 02.05.1941 r.). W sierpniu 1943 roku pod numerem 13 zakwaterowano Elisabeth Ihlenfeld z d. Morr z córką Elisabeth Ursel, a w październiku tego roku Magdalenę Marthę Bock z d. Jähn z Leszna – wszystkie przyjechały z Berlina. W maju 1944 roku – również z Berlina – przybyła Marie Anna Jähn z d. Wehlicht pochodząca z Przybyszewa (niem. Priebisch), pow. Leszno, natomiast 29 grudnia 1944 roku robotnik Albert Wähnert skierowany do Wschowy z Bochum (Nadrenia Północna-Westfalia).

Źródło: „Wschowskie Ulice cz. III. Polskie Przedmieście (2)” Dariusz Czwojdrak, Przemysław Wojciech

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Magdalena .

Rodzaj: kamienica

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.37650, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.140800