Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dom - Zabytek.pl

Adres
Wschowa, Ks. Kostki 6

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. wschowski, gm. Wschowa - miasto

Kamienica przy ulicy ks.Andrzeja Kostki 6 (wcześniej Vorwerkstrasse 464, następnie nr 8) jest budynkiem dwukondygnacyjnym, podpiwniczonym, sześcioosiowym, w układzie kalenicowym.

Na poziomie parteru po lewej stronie prostokątny otwór wejściowy wraz z witryną lokalu usługowo-handlowego, drzwi wejściowe osadzone we wnęce, poprzedzone trzystopniowymi schodami. Drugi otwór wejściowy po prawej stronie, prostokątny, również osadzony we wnęce, poprzedzony czterostopniowymi schodami. Po obu stronach wejścia dwa symetryczne otwory okienne. Na poziomie drugiej kondygnacji sześć otworów okiennych na wspólnej osi z otworami na parterze. Otwór okienny po lewej stronie usytuowany w niewielkim odstępie od pięciu pozostałych. Elewację wieńczy gzyms podokapowy z fryzem kostkowym. Budynek przykrywa dach dwuspadowy.

Nieruchomość przez ponad 130 lat była własnością rodziny Herzog, która przez cały ten okres prowadziła jedną z kilku czynnych w mieście piekarni. Już w 1783 roku budynek należał do piekarza Johanna Christopha Herzoga i Christiane Helen z d. Scholtz. Jeden z ich synów – Karl, był w 1816 roku czeladnikiem szewskim w Warszawie. W sierpniu tego roku majątek został przepisany na drugiego z synów – Friedricha Wilhelma, który w ramach spłaty rodziców i rodzeństwa zobowiązał się do wyasygnowania na ich rzecz kwoty 1800 talarów. Od stycznia 1836roku współwłaścicielką domu była jego żona Johanna Beate z d. Rohrmann. W marcu 1859 roku majątek odziedziczył Ernst Wilhelm Herzog i Emilie Mathilde z d. Liebelt. Także na nich spoczął obowiązek spłaty pozostałych członków rodziny kwotą 1375 talarów. Według zapisu w księdze astralnej w 1863 roku należał do nich murowany dom z podwórzem, murowany budynek gospodarczy z pralnią i drewutnią Orach chlewnia. W 1874 roku w obrębie posesji znajdował się dom z przybudówką, podwórzem i jeden budynek gospodarczy. W styczniu 1878 roku majątek przeszedł w posiadanie Ernsta Wilhelma Herzoga (zm. 23.08.1888). W sierpniu 1888 roku zmarła jego 29-letnia siostra Anna Selma. 13 marca 1893 roku jako właściciela nieruchomości wpisano do księgi gruntowej piekarza Otto Siegberta Herzoga (zm. 28.03.1925), a od września 1904 roku, jako współwłaścicielkę, jego żonę Ottilie Berthę z d. Hoepner ze Śmigla (ślub zawarli 19.02.1894 r. w Śmiglu). Mieli dwoje dzieci: córkę Friedę Emmę Gertrudę (ur. 1896) i syna Ernsta Maxa Richarda (ur. 1899). Ottilie była zameldowana pod tym adresem jeszcze w 1942 roku. W grudniu 1920 roku Herzogowie sprzedali kamienicę za 50 000 marek piekarzowi Richardowi Küllmannowi z Runowa (niem. Reinberg), pow. Nowa Sól, który piekarnię prowadził do początku 1945 roku. We Wschowie mieszkał już od września 1911 roku, początkowo przy ulicy Klasztornej (niem. Mönchstrasse). Był żonaty z Hedwigą z d. Anders. Ich córka Ruth w latach 1935-1936 przebywała w Białej (niem. Behle), pow. Czarnkowsko-trzcianecki. W kwietniu 1942 roku wyszła za mąż za Arthura Karla Wolffa z Charlottenburga. Od września 1943 roku pod numerem 8 zamieszkała Emeny Küllmann z Lörrach (Badenia Wirtembergia), która przyjechała z Miluzy (niem. Mülhausen, Alzacja), a od 27 kwietnia 1944 roku Frieda Emma Gertruda Pfeiffer z d. Herzog ze Wschowy – ewakuowana z Berlina-Steglitz wraz z synami: Hubertem i Konradem.

W 1880 roku lokatorem Herzogów był technik dentystyczny August Stübing i Fanny z d. Cohn. Ich syn Arthur zmarł 2 września 1880 roku. W 1885 roku lokatorem był komornik (niem. Gerichtsvollziecher) Julius Grottker i Bertha z d. Liebehenschel. Mieli córkę Selmę Klarę Gertrudę (ur. 28.10.1885). W czerwcu 1890 roku zmarła 72-letnia Rosalie Cohn z d. Belinski, żona miejscowego handlarza Salinga Cohna. W 1900 roku czeladnikiem piekarskim u Herzogów był Paul Scheke, a służącą Ida Stock. W 1928 roku jako pomocnik piekarza pracował u Kühlmanna Antoni Muszkieta z Lginia, a pomocą domową w 1929 roku była Hildegarda Röhr z Osowej Sieni. W październiku 1937 roku lokatorami zostali: pracownik mleczarni Johannes Vierich z Berlina i Liesbeth z d. Nippe ze Szlichtyngowej. Johannes przeprowadził się do Wschowy w 107 roku z Przyczyny Górnej. Mieli córkę Brigitte Ingeborgę Martę. 1 listopada 1939 roku do piekarni Kühlmana skierowano jako robotnika przymusowego polskiego piekarza Edmunda Smyczka z Wanne-Eickel (obecnie część Herne) w Zagłębiu Ruhry. Do Wschowy został skierowany z Leszna. W 1942 roku mieszkańcami kaminicy numer 8 byli: pracownik handlowy Emil Miebs i wdowa Emma Nippe. W lipcu 1944 roku pokojówką Kühlmannów została Else Pawel ze Zbąszynia – przyjechała z Osowej Sieni, a od grudnia 1944 roku chłopcem na posyłki został 14-letni Willi Gutmann z Osowej Sieni.

Po 1945 roku przy ulicy Wasilewa 8 czynna była piekarnia Józefa Józefowskiego z Leszna. W użytkowanie przekazało ją Starostwo Powiatowe we Wschowie, wyrażając jednocześnie zgodę na zatrudnienie dwóch uczniów. Jako zarządca piekarni Józefowski występuje w aktach do 1949 roku. W latach 50. I 60. XX wieku mieściła się tam piekarnia i sklep spożywczy, które należały do PSS-u, a następnie warsztat szklarski. Obecnie piekarnia Wacława Gierczkaka i cukiernia Jolanty Kasperskiej.

Źródło: „Wschowskie Ulice cz. III. Polskie Przedmieście (2)” Dariusz Czwojdrak, Przemysław Wojciech

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Magdalena .

Rodzaj: kamienica

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.37666, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.140735