Ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo dworu, podobnie jak oficyna północna stanowi istotny element architektoniczny reprezentacyjnej części całego założenia dworskiego.

Usytuowanie i opis

Zespół dworski usytuowany jest u zbiegu dróg lokalnych, od pn. zach. otoczony polami, od pd. wsch. sąsiaduje z kompleksem wielkich stawów założonych na rzece Okrzejce. Zakomponowany na osi pn.-pd., po zach. stronie drogi prowadzącej do Okrzei. W części środkowej założenia znajduje się dwór z oficynami otoczony niewielkim parkiem. 

Oficyna pozbawiona wyraźnych cech stylowych, usytuowana prostopadle do dworu, z którym skomunikowana niskim, przeszklonym, łącznikiem. Wzniesiona na planie prostokąta, jednotraktowa, pierwotnie jednownętrzna (oranżeria), następnie przebudowana na mieszkanie składające się z pokoju, kuchni i sieni. Murowana z cegły ceramicznej i otynkowana, nakryta dachem dwuspadowym pod papą. Elewacja frontowa (pd.) czteroosiowa, z wejściem w skrajnej osi zach. Otwory okienne prostokątne z wyodrębnionymi gzymsami parapetowymi, otwór drzwiowy zamknięty półkoliście. Elewacje szczytowe ślepe, ze szczytami oddzielonymi płaskimi gzymsami, w szczycie wsch. umieszczone półkoliste okienko, w szczycie zach. – półkolista wnęka i blenda okienna (d. okno) na parterze.

Historia

Początki zespołu dworskiego w Jagodnem sięgają XVI-XVII w., kiedy znajdował się tu niewielki folwark należący do dóbr Kłoczew, będących w posiadaniu rodu Samborzeckich, następnie Leśniowolskich, a od k. XVII w. Cieciszowskich, którzy mieli tu swoją główną siedzibę. W 1729 r. w dworze Jagodzińskim odbył się chrzest Antoniego Cieciszowskiego, późniejszego senatora Rzeczypospolitej – zapewne był to już zachowany do naszych czasów drewniany dwór, który mógł zostać wzniesiony jeszcze w końcu XVII lub na pocz. XVIII w. Po bezpotomnej śmierci Antoniego Cieciszowskiego (w 1792 r.), dobra przeszły na własność ciotecznego brata Augustyna Szydłowskiego, a następnie jego potomków. Własnością tej rodziny były do czasu II wojny światowej. 

W 3. ćw. XIX w. Edward Szydłowski (ojciec) zmodernizował dwór i ok. 1864 r. dobudował do niego dwie murowane oficyny – do prawej (pn.) przeniesiono kuchnię, która pierwotnie mieściła się w pn.-wsch. narożniku dworu, natomiast lewa (pd.) pełniła początkowo funkcję oranżerii, a wkrótce została przebudowana na pokoje letnie. Po wojnie w budynku dworu umieszczono szkołę, obecnie jest to własność prywatna. Dwór i park udostępniane są jako miejsce spotkań, szkoleń itp. Oficyna wykorzystywana jest nadal do celów mieszkalnych.

Zabytek dostępny z zewnątrz dla zwiedzających.

oprac. Bożena Stanek-Lebioda, OT NID w Lublinie, 08-04-2020 r.