Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

Dom Kseni - Zabytek.pl

Dom Kseni


budynek mieszkalny koniec XIX w. Leśna Podlaska

Adres
Leśna Podlaska

Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. bialski, gm. Leśna Podlaska

Zespół szkolny został założony na przełomie XIX i XX w.przy barokowym kościele i klasztorze Paulinów, który po kasacie zakonu przejęły mniszki prawosławne.

W skład zespołu wchodzą okazałe budynki dydaktyczne, mieszkalne i gospodarcze, które wraz z założeniem klasztornym i ogrodem tworzą wspólną kompozycję o ciekawych walorach architektoniczno-przestrzennych, wyraźnie dominującą w miejscowym krajobrazie.

Historia

Zespół szkolny prowadzony przez mniszki prawosławne powstał przy d. klasztorze Paulinów, po którego kasacie kościół przebudowano na cerkiew (por. Zespół klasztorny Paulinów). W 1884  cerkiew i klasztor przekazano mniszkom prawosławnym. Założycielką monasteru Narodzenia Matki Bożej w Leśnej była ihumenia Katarzyna Jefimowska. Zgromadzenie realizowało model czynnego życia zakonnego – mniszki prowadziły seminarium nauczycielskie, szkołę rolniczą, sierociniec, szpital. Przy prawosławnym sanktuarium i monasterze w Leśnej powstał znaczący ośrodek gospodarczy i oświatowy. Obok rozbudowanego klasztoru wzniesiono kompleks szkolny składający się z kilku okazałych obiektów dydaktycznych i mieszkalnych oraz szeregu budynków gospodarczych: po 1890 wzniesiono szkołę, w 1900 r. tzw. szkołę ćwiczeń, ok. 1901 internat „duży” i internat „mały”, w k. XIX w. zbudowano drewniany dom „ksieni” (ihumenii Katarzyny) i budynek elektrowni, przebudowany w l. 70. XX w (pierwotnie kuźnia, magazyn i elektrownia). Przy klasztorze i zespole szkolnym znajdował się ogród spacerowy i botaniczny, w którym uprawiano zioła na potrzeby miejscowego szpitala i apteki. W 1915 r. mniszki zostały ewakuowane w głąb Rosji. W budynkach zespołu szkolnego umieszczono Państwowe Seminarium Nauczycielskie, a po II wojnie światowej Liceum Pedagogiczne, a następnie Zespół Szkół Rolniczych; internaty nadal pełniły swoją pierwotną funkcję. Obecnie większość budynków (poza szkołą) jest nieużytkowana.

Opis

Dom „ksieni” (ihumenii). W stylu rosyjskiego budownictwa ludowego. Wolno stojący, położony po wsch. stronie fosy. Wzniesiony na planie prostokąta, parterowy, podpiwniczony. Drewniany, na ceglanej podmurówce. Zbudowany w konstrukcji wieńcowej z półokrąglaków modrzewiowych zwęgłowanych z ostatkami (pierwotnie obitymi w całości deskami naśladującymi narożne lizeny), nakryty dachem dwuspadowym pod blachą. Wejście od pd. poprzedzone werandą; od wsch. wejście od piwnicy. Otwory okienne prostokątne, przy części zachowane okiennice. Trzy okna elewacji zach. (od strony klasztoru) ozdobione bogatą dekoracją snycerską w formie rozbudowanych nadokienników i skromniejszych podokienników. W zwieńczeniu elewacji szerokie deskowanie imitujące gzyms, po okapami pozostałości ozdobnie wycinanych wiatrownic.

Zabytek dostępny z zewnątrz

opr. Bożena Stanek-Lebioda, OT NID w Lublinie, 27-04-2018 r.

Rodzaj: budynek mieszkalny

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.13455, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.329782