Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kamienica z oficynami - Zabytek.pl

kamienica z oficynami


kamienica XVII w. Zamość

Adres
Zamość, Stanisława Staszica 17

Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. Zamość, gm. Zamość

Cenny przykład architektury mieszczańskiej z pocz.XVII w.Kamienica zlokalizowana w obrębie Starego Miasta wpisanego na listę UNESCO, zachowała elementy  pierwotnego układu wnętrza, w podcieniu ze sklepieniem kolebkowo-krzyżowym z manierystyczną dekoracją sztukatorską listwową, z motywami dzwoneczków, uzupełnioną plakietkami.

Wyróżnia się wczesnobarokowym portalem uskokowym z wolutami i gzymsem oraz klasycystyczną fasadą z elementami dekoracji późnorenesansowej. 

Historia

W pocz. XVII w. stał dom murowany parterowy, ok. poł. XVII w.  nadbudowany i rozbudowany ( m.in. o łaźnię i stajnię), na przełomie XVII i XVIII w. przebudowany. Właścicielami kamienicy w XVII w. byli Paulowie, k. XVII – 1 ćw. XVIII w. Reynebergerowie, następnie Gordonowie, w 2 poł. XVIII w. Brounowie, w 1 poł. XIX w. Zamościccy, w 2 poł. XIX i w 1 po. XX w. Margulesowie.  W 1803 r. po raz pierwszy remontowana, w latach 1817-23 remont fasady, w 1823 r. częściowo zniszczona pożarem. W 1878 r. zniesiono attykę i nadbudowano drugie piętro. W XIX w. wzmocniono filary i arkady. W latach 1919-1926 oraz 1937-38 poddana bliżej nieznanym zabiegom konserwatorskim. W latach 1956-57 kolejne prace konserwatorskie, w czasie których m.in. odsłonięto na pierwszym piętrze kamienne obramienia okienne, oczyszczono z pobiały sztukaterie na sklepieniu w podcieniu.  Gruntowny remont w latach 1976-78 wg proj. J. Dzieciątkowskiego. W 2006 r. konserwacja portali. 

Opis

Kamienica jest położona w obrębie Starego Miasta, we wsch. odcinku pierzei południowej Rynku Wielkiego, w zwartej zabudowie, frontem zwrócona na północ do ulicy Staszica i Rynku Wielkiego. Założona została na planie wydłużonego prostokąta. Jest dwutraktowa, dwudzielna, z sienią przelotową pomiędzy traktami. Kamienicę wzniesiono z cegły i otynkowano. Jest to budynek trójkondygnacyjny, podpiwniczony, przykryty dachem dwuspadowym z dwiema facjatkami od frontu i dwiema od podwórza, krytymi z daszkami dwuspadowymi. Dach kamienicy został pobity blachą. Elewacja frontowa jest trójkondygnacyjna, czteroosiowa, z regularnym trójarkadowym podcieniem wspartym na trzech filarach i dwiema facjatkami w połaci dachowej. Podziały horyzontalne stanowią proste gzymsy międzykondygnacyjne oraz prosty, słabo wykształcony gzyms koronujący. Układ wertykalny budynku tworzą lizeny umieszczone na skrajnych krawędziach elewacji drugiej i trzeciej kondygnacji. Otwory okienne pierwszej kondygnacji są zbliżone do kwadratu, w profilowanych obramieniach z podokiennikami, drugiej i trzeciej kondygnacji prostokątne, w opaskach z prostą linią podokiennika. W oknach drugiej kondygnacji dodatkowo zastosowano odcinki gzymsu jako nadokienniki. Elewacja południowa tylna jest również trójkondygnacyjna, trzyosiowa, z małym półkolistym pomieszczeniem w narożu pd.-wsch., z prostym gzymsem kordonowym między drugą a trzecią kondygnacją, oknami pierwszej i drugiej kondygnacji w opaskach  z podokiennikami, w trzeciej kondygnacji bez obramień z prostym podokiennikiem. W podcieniu zastosowano sklepienie kolebkowo-krzyżowe z lunetami, z manierystyczną dekoracją sztukatorską listwową, z motywami dzwoneczków, uzupełnioną plakietkami. Sklepienia są nad piwnicami i parterem, na pozostałych kondygnacjach stropy płaskie. W kamienicy zachowały się portal wejściowy oraz portale w sieni. Portal wejściowy jest bogato ukształtowany, uskokowy, z wolutami i gzymsem.  

Dostęp do zabytku ograniczony.

Oprac. Ewa Prusicka, OT NID w Lublinie, 24.04.2018 r. 

Rodzaj: kamienica

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.373, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.401255