kamienica - Zabytek.pl
Adres
Zamość, Stanisława Staszica 11
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. Zamość, gm. Zamość
Historia
W 1591 r. na parceli stał dom murarza Tomasza, według badań architektonicznych, parterowy, drewniany, o murowanych piwnicach. Obecna kamienica została wzniesiona w XVII w. na ¼ części parceli, jako parterowy budynek murowany z podcieniem. Lustracja z 1691 r. wymienia ją jako półkamienicę. W XVIII w. została rozbudowana od tyłu przez dodanie jednej izby. W 2 poł. XIX w. podwyższona odrugie piętro. W XVII i w XVIII w. własność rodziny Łyszkiewiczów (w tym S. Łyszkiewicza – rajcy zamojskiego). Pierwszy remont kamienicy miał miejsce w latach 1919-1926, prace restauracyjne w latach 1934-37, natomiast w latach 1956-57 budynek został poddany zabiegom konserwatorskim. Gruntowny remont w latach miał miejsce w latach 1975-76 wg proj. J. Dzieciątkowskiego. W 1998 r. kamienica otrzymała nowe pokrycie dachu, w 2006 r. wykonano konserwację portalu.
Opis
Kamienica jest położona w obrębie Starego Miasta, na płd.-wsch. od Rynku Wielkiego, w kwartale zwartej zabudowy ograniczonym ulicami Staszica, Bazyliańską, Żeromskiego i Moranda. Założona została na planie wydłużonego prostokąta. Jest dwutraktowa, dwudzielna z szeroką sienią na tyłach kamienicy. Wzniesiono ją z cegły, obramienia otworów okiennych i portalu na pierwszej kondygnacji wykonane zostały z piaskowca, na pozostałych kondygnacjach opaski okien z tynku. Kamienica jest otynkowana, trójkondygnacyjna z mieszkalnym poddaszem, częściowo podpiwniczona od strony płn. frontowej (z wyjątkiem podcienia). Przykryta została dachem dwuspadowym pobitym blachą, z 2 facjatkami od podwórza z daszkami dwuspadowymi. Elewacja frontowa jest trójkondygnacyjna, 3 – osiowa, symetryczna. W parterze znajduje się podcienie z dwiema arkadami wspartymi na trzech filarach, wejście w prostokątnym portalu z nadprożem, obok portalu okienko w obramieniu z kratą. Elewacja frontowa nie posiada dekoracji, ma proste gzymsy kordonowe, zwieńczona słabo wykształconym gzymsem koronującym. Otwory okienne są umieszczone w opaskach z listwami podokiennymi. Elewacja południowa tylna ma trzy kondygnacje, jest 3-osiowa, niesymetryczna, bez podziałów i dekoracji architektonicznej. W dwóch pomieszczeniach parteru w trakcie przednim i w podcieniu znajdują się sklepienia kolebkowo-krzyżowe, na pierwszym piętrze stropy drewniane płaskie, na drugim piętrze stropy Kleina.
Dostęp do zabytku ograniczony.
Oprac. Ewa Prusicka, OT NID w Lublinie, 21.10.2018 r.
Rodzaj: kamienica
Styl architektoniczny: renesansowy
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.435, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.400874