kamienica - Zabytek.pl
Adres
Zamość, Ormiańska 6
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. Zamość, gm. Zamość
Zachowała oryginalne elementy rozplanowania i wystroju kamieniarskiego.
Historia
Kamienica powstała w 1 poł. XVII w. (część wschodnia) i w XVII/XVII w. (część zachodnia). Najpierw była własnością rodzin ormiańskich, m.in. Balewiczów i Hadziowiczów. W XIX w. kamienica przeszła w ręce żydowskie. Po II wojnie św. przejęta została przez Skarb Państwa, a w latach 90. XX w. skomunalizowana. Została spalone w 1827 r. i już w 2 ćw. XIX w. odbudowana. W 1948 r. zawaleniu uległa część wschodnia kamienicy, w latach 1955-56 odbudowano ją.
Opis
Kamienica jest położona w obrębie Starego Miasta, w kwartale zwartej zabudowy ograniczonym ulicami Pereca, Grecką, Ormiańską i Bazyliańską, frontem zwrócona na południe do ulicy Ormiańskiej. Założona została na planie wydłużonego prostokąta, od frontu z dwuarkadowym podcieniem w przyziemiu. Jest to budynek z długą sienią na przestrzał od strony wschodniej, w części zachodniej o trzech traktach (pierwotnie dwóch), z klatką schodową w sieni. Od strony zachodniej posiada wtórną komunikację z sąsiednim budynkiem. Kamienica została wzniesiona z cegły i otynkowana. Jest to budynek dwukondygnacyjny z mieszkalnym poddaszem, podpiwniczony, przykryty dachem dwuspadowym pobitym blachą, z trzema lukarnami umieszczonymi w połaci przedniej i jedną szeroką lukarną w połaci tylnej. Lukarny frontowe zostały przykryte daszkami dwuspadowymi, tylna daszkiem pulpitowym. Elewacje frontowa i tylna są dwukondygnacyjne. Frontowa południowa jest dwuosiowa w przyziemiu, z dwiema arkadami podcieni wspartymi na masywnych filarach. Do skrajnego zachodniego filaru została domurowana od strony ulicy szkarpa, sięgająca do poziomu gzymsików tworzących oparcie dla sklepień podcienia. Ściana zamykająca podcień od strony kamienicy jest również dwuosiowa, z oknem do tzw. izby wielkiej przedniej i otworem drzwiowym od wschodu do przelotowej sieni. Przy otworze drzwiowym zachował się kamienny gzyms odcinkowy, który jest pozostałością pierwotnego nadproża drzwi. Elewacja frontowa na poziomie piętra jest 3-osiowa, z 3 oknami, zwieńczona pasem fryzu podokapowego i i mocno profilowanym gzymsem. Elewacja północna tylna kamienicy zamyka dobudowaną część od strony dziedzińca, jest czteroosiowa, asymetryczna. Na parterze z podwyższonym cokołem, wejściem bocznym do sieni przelotowej i trzema oknami. Na piętrze z czterema oknami. Nie posiada podziałów i dekoracji architektonicznych, jedynie zwieńczona nieznacznie wysuniętym gzymsem. Stropy piwnic i parteru są przykryte sklepieniem kolebkowo-krzyżowym i kolebkowym, w pomieszczeniu od strony północnej parteru oraz na pozostałych kondygnacjach występują stropy płaskie. Podcień posiada sklepienie krzyżowe z gurtami.
Dostęp do zabytku ograniczony.
Oprac. Ewa Prusicka, OT NID w Lublinie, 06.07.2018 r.
Rodzaj: kamienica
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.522, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.395335