XVIII w. i wtórnie rozplanowanego w 1. poł. XIX stulecia w układzie geometrycznym o znacznych wartościach krajobrazowych i przyrodniczych. Integralną częścią założenia parkowego jest dębowa aleja dojazdowa od strony północnej.

Historia obiektu

Założenie parkowe powstało przypuszczalnie jeszcze w 2. poł. XVIII w., które objęło teren starej dąbrowy położonej w centralnej jego części. W 1. poł. XIX w. park przybrał charakter ogrodów krajobrazowych, które zajmowały teren zarówno pd., jak i pn.-wsch. części zespołu dworsko-folwarcznego położony na lewym brzegu potoku Czernia. W układzie krajobrazowym założenia parkowego uwydatniono brzeg skarpy z widokiem na dolinę Sanu i położone dalej na południe pasma wzgórz Pogórza Przemyskiego. Integralną częścią założenia były dwie reprezentacyjne aleje wytyczone w 1. ćw. XIX w. na osi dwóch wjazdów od strony pn. i wsch. Pierwsza z nich, aleja dębowa od strony pn. prowadziła w kierunku centralnej części wsi, a druga lipowa z domieszką kasztanowców o charakterze śródpolnym wiodła w kierunku wsch. do uroczyska Pasieki. W poł. XIX stulecia w pn. części założenia parkowego funkcjonowały ogrody warzywne o układzie geometrycznym. Po zakończeniu drugiej wojny światowej w następstwie zmian własnościowych związanych z reformą rolną z 1944 r. i nacjonalizacją całego zespołu dworskiego, park i jego struktura przestrzenna przeszły znaczne, na ogół niekorzystne zmiany. Po 1945 r. na terenie pd.-zach. części parku zmieniono również nieco przebieg koryta potoku Czernia i rozebrano kilka inwentarskich budynków drewnianych tworzących majdan gospodarczy po prawej stronie tego potoku. W 2. poł. XX w. na terenie parku zatarciu uległa historyczna sieć ścieżek wewnętrznych, a równocześnie wytyczono nowe wewnętrzne drogi dojazdowe obsługujące nową infrastrukturę produkcyjną i hodowlaną. Pierwotny układ kompozycji roślinnych parku w związku z nowymi inwestycjami (budowa nowego ośrodka gospodarczego) został silnie zaburzony poprzez wycinkę wielu pomnikowych okazów drzew rosnących w środkowej części założenia.

Opis obiektu

Park dworski położony po obydwu stronach potoku Czernia zajmuje pd. i centralną część zespołu dworsko-parkowego. W składzie florystycznym zachowanych najcenniejszych okazów drzew pochodzących jeszcze z okresu XVIII-XIX w. dominuje dąb szypułkowy. Obok tego na terenie parku rosną cenne okazy m.in. lipy szerokolistnej i lipy drobnolistnej, klonu zwyczajnego, klonu polnego, jesionu wyniosłego, brzozy brodawkowatej, lipy krymskiej oraz topoli białej. Najlepiej zachowanym fragmentem parku jest jego część pd. wokół dwóch budynków dworskich, tj. dworu starego i dworu nowego. Na brzegu skarpy nadsańskiej w pd. części parku zachowane są promenady widokowe na dolinę Sanu i wzgórza Pogórza Przemyskiego. Na osi wjazdu do dworu nowego wzniesionego w pocz. XIX w. zachowany jest kamienny most prowadzący przez niewielki ciek wodny o nazwie Czernia. Od strony pn. założenia parkowego położona jest dębowa aleja dojazdowa, która służyła dogodnej komunikacji między dworem a centrum wsi Bachórzec. Na terenie zach. części parku zachowały się również relikty dwóch kopców widokowych.

Dostępność obiektu. Zabytek dostępny.

Autor noty: Oprac. dr Andrzej Gliwa, OT NID w Rzeszowie, 01.09.2023 r.