Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

budynek gospodarczy - Zabytek.pl

budynek gospodarczy


architektura przemysłowa 1897 - 1899 Tomaszów Mazowiecki

Adres
Tomaszów Mazowiecki, Świętego Antoniego 37/39

Lokalizacja
woj. łódzkie, pow. tomaszowski, gm. Tomaszów Mazowiecki (gm. miejska)

Element zespołu ewangelickiego, jednorodny czasowo i stylistycznie z pozostałymi obiektami. 

Historia

Budowa nowego kościoła ewangelickiego trwała od 1897 do 1902 r., kiedy to nastąpiło uroczyste poświęcenie. 

Ok. 1902 r. zbudowano budynek gospodarczy, mieszczący stajnie i wozownie.  n Jego forma nawiązuje do neogotyckiego charakteru kościoła. Realizację nadzorował Johannes Wende. 

Opis

Ewangelicki zespół sakralny położony jest  w południowej części miasta między ulicami: św. Antoniego, Seweryna, Szkolną oraz Bohaterów 14 Brygady. Część mieszkalno- gospodarcza wydzielono od strefy sakralnej, posiada też ona osobne wejście od strony ul św. Antoniego. Budynek gospodarczy umiejscowiony został w północno- wschodniej części mieszkalnej. Dłuższe skrzydło położone jest równolegle do ul. Seweryna, krótsze zamyka przestrzeń podwórka gospodarczego.

Neogotycki budynek zrealizowany jest na planie zbliżonym do litery L. Jest dwukondygnacyjny, nie posiada piwnic.

Zbudowany jest z czerwonej cegły na zaprawie wapienno-cementowej. Ściany zewnętrzne nie są otynkowane, wewnętrzne w części posiadają tynki. Zastosowano w nim stropy: żelbetowy, Kleina oraz drewniane. Więźby dachowe są drewniane, krokwiowe i krokwiowo- jętkowe. Dach w dłuższym skrzydle jest jednospadowy, w krótszej dwuspadowy, pokryto go papą. 

Wszystkie elewacje posiadają cokół, kondygnacje dzielą gzymsy. Elewacja północna jest najlepiej widoczna od strony ul. Seweryna, bowiem znajduje się na linii ogrodzenia. Jest ona sześcioosiowa. Osie na obu kondygnacjach wyznaczają ślepe otwory okienne zwieńczone łukiem odcinkowym. Elewacja zachodnia składa się z części należącej do skrzydła północnego i będącej ślepą ścianą szczytową, oraz fragmentu skrzydła wschodniego. Znajdują się w niej trzy dwuskrzydłowe wrota (środkowe nieco węższe od pozostałych) umieszczone w otworach zwieńczonych łukiem odcinkowym. Na drugiej kondygnacji umieszczono jedno niewielkie okno oraz jedną blendę, w której wykonano dwa wąskie otwory. Elewacja południowa jest sześcioosiowa, w czwartej osi znajdują się otwory wejściowe- na parterze brama, powyżej drzwi. Również w pierwszej osi zastosowano na parterze otwór wejściowy. Podobniej, jak w pozostałych elewacjach, również tu prostokątne otwory okienne są zwieńczone odcinkowo. Elewacja wschodnia posiada pięć osi wyznaczonych przez otwory okienne, w większości ślepe. Na piętrze środkowy otwór został zlikwidowany.

Pomieszczenia rozmieszczone zostały szeregowo, dwa pomieszczenia usytuowane amfiladowo.

Z zewnątrz obiekt dostępny cały rok , wnętrze po ustaleniu z władzami parafii.

Oprac. Anna Michalska OT NID w Łodzi, 06.04.2020 r.

Rodzaj: architektura przemysłowa

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  nieznana

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_10_BK.132645, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_10_BK.178116