willa Krzywoń - Zabytek.pl
Adres
Rabka-Zdrój, Parkowa 3
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. nowotarski, gm. Rabka-Zdrój - miasto
Historia
Willa wybudowana została po 1864 r. i nadano jej nazwę „Pod Scholastyką”. Należała do najbardziej reprezentacyjnych obiektów Zakładu Kąpielowego, którego właścicielem był Julian Zubrzycki. Wymieniona jest w sześciostronicowym „Opisie Zakładu Zdrojowego w Rabce” z 1869 r. Więcej informacji o willi znalazło się w pierwszym przewodniku po uzdrowisku z 1888 r., autorstwa lekarza zdrojowego dr. Franciszka Mieczysława Głuchowskiego. Autor pisał, że w willi udostępniono kuracjuszom 16 mieszkań, składających się z ok. 20 pokoi. Willa była w tym czasie także siedzibą cesarsko-królewskiej poczty i pełniła tę rolę do 1929 r., kiedy wybudowano nowy gmach. Po 1929 r. willa nadal pełniła funkcje publiczne, m.in. miała tu siedzibę Komisja Zdrojowa. W latach okupacji w willi urzędował Zarząd Gminy. Po II wojnie światowej przeznaczona została na mieszkania i znalazły tu miejsce różne instytucje i organizacje.
Opis
Willa usytuowana jest na skraju parku, nieznacznie odsunięta od ul. Parkowej, zwrócona do niej frontem. Obiekt jest przykładem stylu „uzdrowiskowego” w typie szwajcarsko-tyrolskim. Willa założona na rzucie wydłużonego prostokąta z ryzalitowo występującymi gankami w elewacjach bocznych, dwutraktowa z wąskim korytarzem międzytraktowym. Piętrowa, z użytkowym poddaszem, częściowo podpiwniczona. Nakryta jest dachem typu „tyrolskiego”, dwuspadowym, o stosunkowo niewielkim nachyleniu połaci, wspartym przy dłuższych elewacjach na profilowanych zakończeniach krokwi. W elewacjach szczytowych połacie dachowe wysunięte, wsparte na drewnianych zastrzałach z mieczowaniem. Willa konstrukcji szachulcowej z ceglanymi wypełnieniami, tynkowana, z fragmentarycznie widocznym układem belek konstrukcyjnych w elewacji zach. Dach pokryty wtórnie eternitem. Elewacja frontowa siedmioosiowa o nieregularnym rytmie. Na parterze, w osi trzeciej od zach. wejście, osłonięte trójspadowym daszkiem, wspartym na dekoracyjnych zastrzałach z mieczowaniem. Elewacja tylna ukształtowana podobnie, z piętrową werandą na osi środkowej. Przy obu elewacjach szczytowych, na osi, drewniane, piętrowe ganki, na słupach, nakryte daszkami pulpitowymi. Ganek w elewacji wsch. z zastrzałami i mieczowaniem oraz pełnymi, drewnianymi balustradami. Ganek w elewacji zach., zachowany w stanie pierwotnym, z wycinanymi w desce ozdobnymi elementami przy zwieńczeniu słupów i ażurowo wycinaną balustradą. Stolarka okienna dwuskrzydłowa, ośmiokwaterowa. Wewnątrz znajdują się stropy belkowe.
Obiekt dostępny z zewnątrz i wewnątrz.
Oprac. Olga Dyba, NID OT w Krakowie, 21-04-2016 r.
Rodzaj: willa
Styl architektoniczny: alpejski
Materiał budowy:
mur pruski
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.191263, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.373303