willa Liliana - Zabytek.pl
Adres
Rabka-Zdrój, Nowy Świat 1
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. nowotarski, gm. Rabka-Zdrój - miasto
Wyróżnia ją bogaty detal snycerski.
Historia
Willa zbudowana została w pierwszym okresie istnienia zdroju po 1864 r., staraniem Juliana Zubrzyckiego, właściciela i założyciela uzdrowiska. Przeznaczona była na pensjonat dla kuracjuszy, rekrutujących się ziemiaństwa i inteligencji z terenu Galicji i Królestwa Polskiego. Pierwotnie nazwana została „Pod Sobieskim”. Na początku XX w. została przebudowana z likwidacją bocznego skrzydła i dobudową murowanego tarasu przy pd.-zach. narożniku. Zmieniono wtedy również nazwę na „Lilianna”. Po 1945 r. pełniła funkcję mieszkań lokatorskich, mieściły się tu punkty usługowe oraz biura. Obecnie, oprócz mieszkań, znajduje się tu Galeria sztuki ludowej „Pod Lilianną”.
Opis
Obiekt usytuowany jest przy ul. Nowy Świat, wolnostojący, zwrócony elewację boczną do ulicy. Otacza ją park. Willa należy do czołowych przykładów architektury uzdrowiskowej z pierwszego okresu istnienia zdroju. Wyróżnia ją bogaty detal snycerski o elementach „tyrolskich” właściwych dla ówczesnego stylu „uzdrowiskowego”. Budynek założony jest na rzucie wydłużonego prostokąta, dwutraktowy, częściowo podpiwniczony. Bryła zróżnicowana - część środkowa, obejmująca cztery węższe osie rzutu, parterowa, z wysokim dachem dwuspadowym, w połaciach którego po trzy facjaty nakryte daszkami dwuspadowymi; części skrajne założone na rzutach kwadratowych, rozwiązane w formie pawilonów, piętrowe, kryte wysokimi dachami mansardowymi, w których lukarny. Willa drewniana, konstrukcji zrębowej, na podmurowaniu wyrównawczym. Połacie dachu kryte blachą. Elewacje szalowane poziomo deskami, w częściach piętrowych przeprowadzony podział między kondygnacjami w postaci ukośnej deski na konsolkach. Elewacja frontowa ośmioosiowa, z piętrowym, drewnianym gankiem wspartym na słupach. Przy zach. narożniku murowany taras z balustradą ze sztucznego kamienia, o ażurowych prześwitach wypełnionych kutymi kratami. Na słupach dzielących przęsła balustrady litery tworzące napis „Liliana”. Elewacja tylna dziesięcioosiowa, w części wsch. z drewnianym gankiem, piętrowym gankiem wspartym na słupach, z ażurową, drewnianą balustradą. Wewnątrz stropy belkowe, fazowane.
Obiekt dostępny z zewnątrz.
Oprac. Olga Dyba, NID OT w Krakowie, 22.06.2015 r.
Rodzaj: willa
Styl architektoniczny: neobarokowy
Materiał budowy:
drewniane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.191080, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.385536