dzwonnica-kostnica - Zabytek.pl
Adres
Turobin, Kościelna 2
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. biłgorajski, gm. Turobin
„renesansu lubelskiego”. Prezentuje jeden z typów osiemnastowiecznych dzwonnic na planie wydłużonego, wąskiego prostokąta, z trzema lokalnościami w przyziemiu i trzema przeźroczami dzwonowymi w górnej kondygnacji. Tu dodatkowo połączona z aneksem pełniącym funkcję kostnicy.
Historia
Prywatne miasto Goraj zostało lokowane w 1420 r. W 1596, zakupione przez Jana Zamojskiego hetmana wielkiego koronnego, zostało włączone do ordynacji zamojskiej. Obecny kościół wzniesiony ok. 1530 r., w l. 1584-95 zamieniony na zbór kalwiński, gruntownie przebudowany w l. 1620-23. Data budowy dzwonnicy-kostnicy nie jest znana, być może została wzniesiona w czasie restauracji kościoła w 1774-5, zapewne w miejsce poprzedniej. Kilkakrotnie remontowana w XIX – XXI w. i częściowo przekształcona (przebudowany szczyt, zlikwidowane niewielkie okienko na osi parteru elewacji frontowej).
Opis
Zespół kościelny oddalony na pd.-zach. od rynku, położony na krawędzi doliny rzeki Por. Dzwonnica odsunięta na pn.-zach. od kościoła, usytuowana przy ulicy, w linii ogrodzenia cmentarza kościelnego. Późnobarokowa. Elewacją frontową zwrócona na pn. Wzniesiona na planie wąskiego, wydłużonego prostokąta, dwukondygnacyjna, z parterową kostnicą na całej długości elewacji tylnej. Na parterze dzwonnicy trzy niewielkie lokalności, z których zach. mieści klatkę schodową. Kostnica jednoprzestrzenna, z wejściem od zach., wewnątrz skomunikowana z przyziemiem dzwonnicy. Dzwonnica i kostnica murowane z cegły i otynkowane; dachy pokryte blachą. Elewacja frontowa dwukondygnacyjna, trójosiowa, artykułowana pilastrami toskańskimi; każda z kondygnacji zwieńczona profilowanym, wyłamującym się gzymsem. W polach pomiędzy pilastrami prostokątne płyciny o ćwierćkoliście wciętych narożnikach. W górnej kondygnacji trzy, zamknięte półkoliście, przeźrocza na dzwony. W szczycie przeźrocze z mniejszym dzwonem (pierwotnie z rzeźbą św. Floriana), całość zwieńczona cebulastą wieżyczką z krzyżem. Elewacje boczne o analogicznych podziałach architektonicznych, ślepe. Elewacja tylna i elewacje kostnicy gładkie, naroża kostnicy wzmocnione szkarpami.
Zabytek dostępny z zewnątrz.
Oprac. Bożena Stanek-Lebioda, OT NID w Lublinie, 22.11.2019 r.
Rodzaj: dzwonnica
Styl architektoniczny: barokowy
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BL.1576, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BL.36658