Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kamienica Pod Blachą - Zabytek.pl

kamienica Pod Blachą


kamienica XVI w. Kraków

Adres
Kraków, Rynek Główny 29

Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. Kraków, gm. Kraków

Jedna z zabytkowych kamienic przy rynku w Krakowie.Nazwa pochodzi z XVI w., gdy jej właściciele zarządzali kopalniami i hutami w Olkuszu i mogli sobie pozwolić na pokrycie dachu miedzią.

Historia

Murowany obiekt wystawiono tu na przełomie XIV i XV w. Zaprojektowany na rzucie kwadratu, był jedną z większych realizacji przyrynkowych. W tym czasie powstały też oficyny: boczna i tylna, które w kolejnych wiekach były rozbudowywane i zmienianie w rytmie remontów całego obiektu. W 1537 Leonard Fogelweder sprzedał dom Mikołajowi Koźlinie, ten Janowi Krupkowi (1559) i Jerzemu Schullkrafta, przed 1592 trafił w ręce Marcina Fichausera (zięcia Schullkrafta). Kiedy należała do Fischhauserów, została przebudowana na patrycjuszowską rezydencję, a dach pokryto miedzianą blachą. Była to kosztowna ekstrawagancja, ale cenionych złotników, zarządców kuźnic olkuskich był o na nią stać. Większość zadawalać się musiała tanim, ale łatwopalnym gontem. Zdewastowana podczas szwedzkiej okupacji miasta długo stała w ruinie; została wyremontowana dopiero na początku XVIII stulecia. O miedzi na dachu nie było już mowy. Kolejne etapy rewitalizacji nastąpiła w latach 40. (z tego czasu pochodzą dekoracje stiukowe wykonane przez Baltazara Fontanę) i 80. Dom znalazł się w posiadanego rodzin Wolfowiczów (nabywcą był Jakub Wolfowicz) i Lipnickich. Po kupcu Józefie Lipnickim (1792) „dom bez blachy” trafił w ręce Stanisława Milkuszyca, w 1814 jego syna Szymona; pozostał w rodzinie do końca XIX w. Kolejna adaptacja nastąpiła ok. 1820., a w latach 30. dodano od frontu modny wówczas balkon z żelaznymi balustradami. Zniknął z elewacji w 1871, kiedy powstała neobarokowa fasada, zaprojektowana przez wiedeńczyka Theophila von Hansena. Balkon żelazny zastąpiono kamiennym gankiem nad wjazdem. Kolejne remonty to lata 1932, 1949 oraz 1953-1954. Dziś w kamienicy znajduje się popularny bar Vis-à-vis i Instytut Dziennikarstwa UJ.

Opis

Trójkondygnacyjna, pięcioosiowa kamienica z rozbudowaną, neobarokową fasadą. Użytkowe poddasze. Kamienny ganek nad wjazdem do sklepionej sieni, umieszczonej na osi kamienicy. Wewnątrz zachował się m.in. zespół gotyckich portali. Po 1942 ogród kamienicy połączono z ogrodem domu nr 30 i uformowano skromna kompozycję rabatową. W 1984 posesje ponownie oddzielono murem z bramką. Przed kamienicą ponik Piotra Skrzyneckiego.

Obiekt dostępny w różnym stopniu; z zewnątrz bez ograniczeń, wewnątrz, w godzinach pracy placówek handlowych i instytucji.

Oprac. Roman Marcinek, OT NID w Krakowie, 20-04-2016 r.

Rodzaj: kamienica

Styl architektoniczny: gotycki

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.194530, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.424798