Stromy mansardowy dach z lukarnami nawiązuje do architektury francuskiej. Wnętrza mają charakter eklektyczny. W reprezentacyjnych pomieszczeniach uwagę zwracają sztukaterie. Na uwagę zasługuję także stolarka drzwiowa i okienna oraz ciekawostka w postaci motywu zegara słonecznego.

Historia

Posesja przy Piotrkowskiej 12 (do 1850 r.- nr 55) od 1826 r. na mocy umowy z Magistratem łódzkim należała do kupca przybyłego z Międzyrzycza Jana Beyera, który zadeklarował wybudowanie na powierzonej mu działce drewnianego domu  dwufamilijnego na podmurówce, krytego dachówką. Później w połowie lat 50. nieruchomość należała do Andrzeja Chałupskiego, od którego kupił ją w 1863 r. Jakub Böhm. Na terenie posesji stał wtedy parterowy drewniany dom mieszkalny kryty dachówką. W 1864 r. nieruchomość sprzedana została Konradowi Gröne, który w podaniu do Magistratu deklarował budowę parkanu murowanego (z lewej strony znajdował się pusty plac, który właściciel chciał odgrodzić od ulicy). Od 1874 r. do początku XX w. nieruchomość należała do Izraela Senderowicza, który w pierwszej kolejności wybudował tu dom murowany we wschodniej części działki. W połowie lat 90. wybudował dwupiętrowy dom, który w 1898 r. zastąpił trzypiętrową narożną kamienicą wzniesioną według projektu znanego łódzkiego architekta i projektanta Dawida Lande. Z końcem I dekady XX w. posesja sprzedana została Ezrielowi Libermanowi.

Opis

Monumentalna trzypiętrowa kamienica zajmuje narożną działkę we wschodniej pierzei ul. Piotrkowskiej i północnej pierzei ul. Rewolucji 1905 r. Skrzydła od ul. Rewolucji od ul. Piotrkowskiej są równej długości, różnią się sposobem rozplanowania detali architektonicznych.

Część parterowa jest gładko otynkowana. Ściany pozostałych kondygnacji pokryte zostały delikatnie zaznaczonym w grubości tynku boniowaniem.

Eksponowane elewacje zaakcentowane zostały płytkimi ryzalitami usytuowanymi w narożnikach południowo-wschodnim i północno-zachodnim oraz ryzalitami usytuowanymi w trzeciej osi od narożnika.

Wykusze skrajne zaakcentowane zostały na ostatniej kondygnacji głębokimi profilowanymi niszami mieszczącymi wysokie balkonowe okna. Wieńczą je szerokie uskokowe szczyty z ozdobnymi kulami.

Balkony na poszczególnych kondygnacjach ryzalitów różnią się od siebie głębokością i rodzajem wsporników. Łączy je podobieństwo murowanych balustrad z motywami maswerkowymi. Pozostałe ryzality akcentują strzeliste zwieńczenia w formie trójkąta z motywami renesansu północnego w postaci odwróconych wolut usytuowanych w bocznych partiach i ozdobnych metalowych sterczyn z elementami kulistymi. Prostokątne płyciny podstawy zwieńczenia wypełnia zdobienie w postaci płaskorzeźbionego zegara słonecznego.

W obu elewacjach uwagę zwracają zwieńczenia obramień okiennych na II piętrze w postaci profilowanych opasek zakończonych łukami Tudorów. Pola pod łukami akcentuje gęsta plecionka roślinna. Prostokątne płyciny podokienne, podobnie jak w oknach na I piętrze, wypełnione zostały motywami maswerkowymi. Okna na I piętrze zakończone zostały łukami odcinkowymi. Okalają je geometryczne gładko otynkowane opaski. Otwory okienne na III piętrze są wąskie, ustawione gęsto obok siebie i półokrągło zakończone. W kluczach umieszczone zostały trapezoidalne zdobienia okna okalają w górnej części profilowane opaski, zaś oddzielają niewysokie kolumny o kapitelach jońskich. Otwory witryn wystawowych i wejść do lokali parterowych zyskały półokrągłe zakończenia.

W narożniku obu elewacji znajduje się pięcioboczny wykusz zwieńczony sześcioboczną kopułą ze strzelistym hełmem krytym blachą.

Kamienica jest dostępna dla zwiedzających od zewnątrz. Wnętrza klatki schodowej i podwórze można oglądać jeśli udostępni je któryś z mieszkańców.

Oprac. Patrycja Podgarbi, OT NID w Łodzi, 17-02-2020 r.