Historia

Nieruchomość składa się z dwóch posesji. Na początku XVIII w. posesja przy obecnej ulicy Pijarskiej należała do Lewkowiczów i stał na niej murowano-drewniany budynek. Lewkowiczowie sprzedali dom Wiktorii Kozłowskiej Nowińskiej, a ta  w 1776 r. Urszuli i Kazimierzowi Wojciechowskim. Parcela narożna, od strony dzisiejszej ul. Konarskiego, na początku XVIII w. należała do Elżbiety i Bartłomieja Bienkiewiczów. W 1733 r. sprzedana została kolegium jezuickiemu.  Po kasacie zgromadzenia w 1773 r. nieruchomość przejęli pijarzy. W 1786 r. od Pijarów nieruchomość odkupili Wojciechowscy. W czasie pożaru w Piotrkowie w tym samym roku zniszczona została kamienicy przy ul. Pijarskiej. Na początku XIX w. na posesjach znajdowała się murowana kamienica kryta gontem oraz drewniane stajnie. Zajmowała obie posesje. W 1822 r., wystawioną na publiczną licytację nieruchomość, kupił Tomasz Ebert. Kolejnymi właścicielami nieruchomości byli: Marianna z Rojów Lehmanowa, Marianna i Karol Drewiczowie, Fryderyk Hassenmajer. Przy sprzedaży nieruchomości Rozalii i Hipolitowi Kreske wspomina się o tym, że nieruchomość zabudowana jest budynkiem murowanym, krytym dachówką oraz tylnymi zabudowaniami gospodarczymi. W 1889 r. nieruchomość na publicznej licytacji kupiła Maria Masłowska. Kolejni właściciele to Franciszek Rejment, Franciszka i Karol Truszkowscy, Abram Świder, Anna Sałacińska, Cecylia i Antoni Damazy Zalewscy, Lejzer i Bajla Goldhersz. W 1939 r. nieruchomość kupili Fiszer i Fajda Landau, którzy zginęli w czasie II wojny światowej. Po wojnie przejęta została przez Skarb Państw, obecnie jest własnością gminy Piotrków Trybunalski. 

Opis

Kamienica znajduje się w obrębie Starego Miasta, w południowo-zachodnim narożniku kwartału między ulicami: Konarskiego (od zachodu), Pijarską (od południa) Krakowskie Przedmieście (od wschodu) i Grodzką (od północy). Posesja ma kształt wydłużonego prostokąta na osi wschód-zachód. Zabudowa stanowi część północnej pierzei ulicy Pijarskiej i wschodniej pierzei ul. Konarskiego. Wejście główne od ulicy Konarskiego. Wjazd na posesję przez bramę w murowanym pełnym ogrodzeniu, w pierzei ul. Pijarskiej. Brama dwuskrzydłowa z furtką przejściową. 

Obiekt jest bezstylowy. Kamienica wzniesiona na planie „L”. Korpus główny od strony ul. Konarskiego dwutraktowy, pojedynczy trakt i krótkie skrzydło od ul. Pijarskiej. Na osi korpusu głównego sień przejściowa i klatka schodowa. Budynek główny w całości podpiwniczony. 

Oba skrzydła równiej wysokości, trójkondygnacyjne. Dachy niskie, nad korpusem głównym dwuspadowy, nad skrzydłem południowym - pulpitowy, 

Budynek od dwóch równiej wysokości skrzydłach, dwukondygnacyjnych, z nieużytkowym poddaszem. Nad skrzydłem zachodnim dach trójpołaciowy, od strony Grodzkiej dwupołaciowy. Od podwórza przy elewacji południowej skrzydła północnego dwukondygnacyjna przybudówka, z gankiem. Wejście na piętro z ganku. 

Piwnice budynku wzniesione z cegły ceramicznej, pełnej oraz kamieni polnych na zaprawie wapiennej. Ściany kondygnacji naziemnych murowane, z cegły pełnej, ceramicznej, na zaprawie wapiennej. Tynkowane od wewnątrz i na zewnątrz. 

Nad piwnicami sklepienia kolebkowe i kolebkowe z lunetami, murowane z cegły ceramicznej, pełnej na zaprawie wapiennej. Nad kondygnacjami nadziemnymi  stropy drewniane, belkowe z podsufitką, tynkowane na gładko zaprawą wapienną na macie trzcinowej. W sieni i na klatce schodowej stropy Kleina, otynkowane. 

Więźba dachowa nad korpusem głównym - drewniana, płatwiowo-jętkowa, o płatwiach wspartych na czterech rzędach stolców przechodzących w narożniku w dach pulpitowy skrzydła południowego. Połacie dachów przykryte papą na deskowaniu. 

W piwnicy polepa. Na parterze, w klatce schodowej i wtórnie wydzielonych łazienkach – terakota lub gładź betonowa. W pozostałych pomieszczaniach podłogi deskowe, białe na legarach, częściowo pokryte wykładziną PCV.

Balkony wsparte na ozdobnych, żeliwnych konsolach. Balustrady balkonów metalowe z prostych prętów. Podesty balkonów z desek.

Schody do piwnic jednobiegowe, łamane, murowane z cegły pokryte gładzią betonową o stopniach zabiegowych. Schody na piętro oparte na stropach Kleina, murowane z cegły, stopnice drewniane. Balustrada drewniana z toczonych tralek, poręcz drewniana, profilowana. 

Okna PCV lub drewniane, ościeżnicowe, dwuskrzydłowe, podwójne. Każde skrzydło trójkwaterowe. 

Drzwi drewniane, ramowo-płycinowe lub klepkowe, jedno lub dwuskrzydłowe, z nadświetlem. Balkonowe typu porte-fenêtre z uchylnym nadświetlem. W piwnicach drzwi drewniane, deskowe. 

Elewacja frontowa (zachodnia) sześcioosiowa, trzykondygnacyjna, niesymetryczna. Pokryta tynkiem zatartym na gładko. Wzniesiona na podmurowaniu z odsadzką. Osie wyznaczone przez otwory prostokątne. Na osi budynku wejście główne. Po obu jego stronach, przy gruncie, prostokątne okienko piwniczne. Na południe od drzwi dwie osie wyznaczone przez otwory okienne. Na północ od wejścia trzy osie okienne. Pod każdym z okien parapet w formie profilowanego odcinka gzymsu. Na drugiej kondygnacji, w osi drugiej od północy porte-fenêtre i balkon. Pozostałe osie wyznaczone przez otwory okienne. Pod każdym z okien parapet w formie profilowanego odcinka gzymsu. Kondygnację wieńczy profilowany, wąski gzyms kordonowy. Powyżej osie rozdzielone lizenami. w osi drugiej od północy porte-fenêtre i balkon. Pozostałe osie wyznaczone przez otwory okienne. Wszystkie ujęte w profilowane opaski. Pod oknami odcinki profilowanego gzymsu. Kondygnację wieńczy gzyms podokapowy. 

Elewacja południowa trójkondygnacyjna, pięcioosiowa, niesymetryczna. Wszystkie osie wyznaczone przez otwory okienne. Artykułowana analogiczne do ściany zachodniej. 

Własność gminna. Obiekt dostępny z zewnątrz.

Oprac. Agnieszka Lorenc-Karczewska, OT NID w Łodzi, 28.05.2020 r.