podczas lokacji miasta. Ze względu na brak badań architektonicznych i archeologicznych trudno ocenić datę zabudowy parceli. Obecny budynek, w swej partii naziemnej, wybudowany, bądź przebudowany został po pożarze miasta w 1731 r. Świadczy o tym inskrypcja umieszczona na belce stropowej: LUDATUR JESUS CHRISTUS IN SE(CU)LA SE(CU)LORUM NOVO ERECTU(S) PER S(PE)C(TA)/B(I)LES DOMINES ANDREAM WIERZBICZ PROCONSULATEM ET ANNAM DE DOMO BELCHOWICZOWNA CONJUGES A(NN)O D(OMI)NI 1732 DIE 18 (SEPTEM)BRIS. W 1786 r. podczas pożaru miasta zniszczeniu uległa północna pierzeja rynku, prawdopodobnie również nieruchomość Wierzbiczów. Na planie z 1824 r. widoczna jest już pełna zabudowa parceli. Do początku XX w. w pierzei Rynku stała piętrowa kamienica. Trzecią kondygnację nadbudowano w latach 50. XX w. 

Opis obiektu

Kamienica usytuowana jest w północnej pierzei Rynku Trybunalskiego, a jej zachodnim narożniku. Zajmuje południowo-zachodni narożnik kwartału przyrynkowego otoczonego ulicami: Rynek (od południa), Rwańska (od zachodu) Wojska Polskiego (od północy) pl. Czarneckiego (od wschodu). Od wschodu przylega do dwupiętrowej kamienicy. Główne wejście do kamienicy prowadzi od ul. Rwańskiej.

Budynek o cechach klasycystycznych.

Obiekt na planie zbliżonym do prostokąta, czterotraktowy, o traktach nierównej głębokości, ustawionych poprzecznie do dłuższej osi budynku - osi północ-południe.

Kamienica podpiwniczona, o trzech kondygnacjach naziemnych z użytkowym poddaszem. Przykryta dachem trójpołaciowy z lukarnami. 

Budynek murowany z cegły ceramicznej na zaprawie wapiennej i wapienno-cementowej. W części piwnic użyto również kamieni polnych. Tynkowany. Piwnice sklepione kolebkowo z lunetami, nad otworami komunikacyjnymi, murowane z cegły ceramicznej na zaprawie wapiennej, pokryte tynkiem cementowo-wapiennym zatartym na gładko. Na piwnicami w północnej części budynku oraz nad pomieszczeniami piętra i części pomieszczeń parteru strop gęstożebrowy z wypełnieniem z prefabrykowanych elementów ceramicznych. W pomieszczeniu na parterze strop drewniany, belkowy. Więźba dachowa drewniana płatwiowo-kleszczowa. Krokwie oparte na płatwi kalenicowej i dwóch płatwiach pośrednich. Płatwie wsparte na słupach z mieczowaniem. Dach kryty dachówką ceramiczną holenderką, na drewnianych łatach. W piwnicach i na klatkach schodowych wylewki betonowe i posadzki  lastriko. W pomieszczeniach wylewki betonowe pokryte podłogami drewnianymi, wykładzinami PCV, terakoty, lastrico. Schody do piwnic w przyrynkowej części budynku betonowe, kręcone wokół centralnego słupa. W centralnej części budynku do piwnic - betonowe, jednobiegowe, proste. W kondygnacjach naziemnych betonowe jednobiegowe, łamane ze stalową, spawaną ażurową balustradą o poręczy z płaskownika, pochwyt z PCV. W północnej części budynku schody do piwnic  W kondygnacjach naziemnych trzy klatki schodowe. W korpusie głównym schody dwubiegowe, drewniane. Z parteru na piętro balustrada metalowa z drewnianą poręczą, wyżej balustrada z drewnianych tralek. Schody w skrzydle bocznym trójbiegowe, łamane, o konstrukcji żelbetowej, stopnie z lastriko, podesty pokryte terakotą, prosta balustrada metalowa. W zachodniej klatce schodowej skrzydła bocznego schody drewniane, policzkowe, dwubiegowe, łamane. Balustrada drewniana z toczonych tralek. Okna współczesne, zespolone, powtarzają formę pierwotną. Dwuskrzydłowe każde skrzydło czterokwaterowe. Na parterze wystawowe, stałe. 

Drzwi jedno i dwuskrzydłowe, ramowo-płycinowe z nadświetlem.

Elewacja kamienicy wschodnia-frontowa oraz północna, ujednolicone. Wzniesione na cokole o wysokości dostosowanej do nachylenia gruntu. Otwory parteru na tle pasowego boniowanie. Kondygnacja parteru zwieńczona gzymsem kordonowym. Wyżej na drugiej kondygnacji, na tle gładkiej ściany prostokątne otwory okienne i port-fenêtre, w sztukatorskich, profilowanych ramach. Nad każdym otworem odcinek profilowanego gzymsu. Wyżej na tle gładkiej ściany prostokątne otwory z sztukatorskich ramach. Ściany wieńczy podwójny gzyms. Nad nim, na tle gładkiego fryzu, okrągła okienka doświetlające poddasze. Ściany wieńczy gzyms podokapowy. 

Elewacja południowa - frontowa, trójkondygnacyjna, czteroosiowa. W parterze w skrajnej osi zachodniej, prostokątny otwór wejściowy. Elewacja zachodnia siedmioosiowa. W osiach trzeciej i siódmej od południa, prostokątne otwory wejściowe. Pozostałe osie wyznaczone przez prostokątne otwory okienne. Elewacja południowa i zachodnia artykułowane podobnie. Obiekt wzniesiony na niskim cokole z odsadzką. W parterze osie rozmieszczone na tle ściany z boniowaniem pasowym. Parter zwieńczony podwójnym gzymsem. Miedzy odcinkami gzymsu gładki fryz. W drugiej kondygnacji otwory okienne ujęte w profilowane ramy. Nad każdym odcinek gzymsu. W trzeciej kondygnacji otwory w profilowanych ramach. Pod oknami odcinki gzymsów w formie parapetów. Kondygnacje zwieńczone profilowanym gzymsem podokapowym. Elewacja północna widoczna częściowo zza kamienicy przy ul. Rwańskiej 3 – ślepa. Ścianę wieńczy trójkątny szczyt, oddzielony profilowanym gzymsem, stanowiącym kontynuację gzymsu podokapowego elewacji zachodniej. Elewacja wschodnia, trójkondygnacyjna, czteroosiowa, gładko tynkowana. W skrajnej osi północnej prostokątny otwór drzwiowy. Pozostałe osie wyznaczone prostokątnymi otworami okiennymi. Okna trójskrzydłowe. Ponad parterem profilowany gzyms. Ścianę wieńczy gzyms podokapowy. 

Własność prywatna. Obiekt dostępny z zewnątrz.

Oprac. Agnieszka Lorenc-Karczewska, OT NID w Łodzi, 17-06-2020 r.

Bibliografia

• Pietrzak J., Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, 1997 r., WOUZ w Łodzi, NID Warszawa,
• Głowacki K., Urbanistyka Piotrkowa Trybunalskiego, Piotrków Trybunalski – Kielce 1984 r.
• Głowacki K., Zabudowa Rynku w Piotrkowie Trybunalskim w świetle źródeł archiwalnych, [w:] Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, t. XXIII, z.4, 1978 r.