Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dom - Zabytek.pl

dom


budynek mieszkalny poł. XIX w. Piotrków Trybunalski

Adres
Piotrków Trybunalski, Rynek Trybunalski 4

Lokalizacja
woj. łódzkie, pow. Piotrków Trybunalski, gm. Piotrków Trybunalski

Kamienica tworząca pierzeję Rynku Trybunalskiego w Piotrkowie. 

Historia

Parcela przy Rynku Trybunalskim rozmierzono prawdopodobnie w XVI w. podczas lokacji miasta. Pierwsza wzmianka o posesji pochodzi z 1719 r. i dotyczy kamienicy zwanej Matefrowską lub Ciechańską. Dokumenty z 1790-1791 r. mówią o pogorzelisku w tym miejscu. W 1835 r. na miejscu spalonego budynku zbudowano w pierzei Rynku piętrową kamienicę z facjatką. Przed końcem XIX w. budynek podwyższono o jedną kondygnację. Po I wojnie kamienicę przebudowano, nadbudowano kolejne piętro i dobudowano oficynę. 

Opis 

Budynek usytuowany jest centralnie w północnej pierzei Rynku. Po obu stronach ma dwupiętrowe kamienice. Do jego elewacji północnej przylega trzypiętrowa oficyna. 

W wyniku licznych przekształceń cechy stylowe budynku zostały zatarte. 

Korpus główny na planie prostokąta z prostokątnym ryzalitem na osi elewacji frontowej, dwutraktowy. Wejście główne, sień i klatka schodowa w bocznej osi od zachodu. Oficyna na rzucie nieregularnego prostokąta, jednotraktowa, z klatką schodową w części północnej. Bryła kamienicy złożona z prostopadłościennego budynku frontowego i takie samej oficyny. Oba o czterech kondygnacjach naziemnych, podpiwniczone. Dach korpusu głównego dwuspadowy, dach oficyny pulpitowy. Ryzalit w elewacji frontowej obejmuje trzy dolne kondygnacje i jest podstawą balkonu czwartej kondygnacji. 

Budynki murowane z cegły ceramicznej, pełnej, na zaprawie wapiennej. We wtórnych przemurowaniach również cegła dziurawka i suporeksu na zaprawie wapienno-cementowej. Ściany tynkowane. 

Nad jednym pomieszczeniem piwnicy sklepienie kolebkowe cegły na zaprawie wapiennej, tynkowane. Stropy Kleina nad piwnicami i częścią pomieszczeń parteru. Pozostałe stropy drewniane, belkowe z podsufitką, tynkowane. Więźba dachowa nad budynkiem frontowym płatwiowa, o dwóch płatwiach stropowych, płatwi kalenicowej i dwóch płatwiach pośrednich wspartych na ścianie stolcowej. Dachu kryte papą na deskowaniu. 

Posadzki w piwnicach cementowe, na parterze płytko lastrico, wylewka lastrico, łamany granit oraz cementowe. Na piętrach podłogi drewniane: deskowe, parkiety. Schody do piwnicy jednobiegowe. Na kondygnacje naziemne dwubiegowe, powrotne, żelbetowe. Stopnice z lastrico lub cementowe. Balustrady metalowe, z prostych prętów poręcze drewniane. Na poddasze drewniane, drabiniaste. 

Okna współczesne, zespolone, powtarzają formę pierwotną. Dwuskrzydłowe każde skrzydło trójkwaterowe. Na balkonie porte-fenêtre z nadświetlem. Na parterze wystawowe, stałe. 

Drzwi jedno i dwuskrzydłowe, ramowo-płycinowe z nadświetlem.

Elewacja frontowa - południowa tynkowana gładko. Siedmioosiowa, czterokondygnacyjna, symetryczna. Na osi trójkondygnacyjny, jednoosiowy, ryzalit zwieńczony balkonem. Osie wyznaczone otworami prostokątnymi. Umieszczona na niskim cokole z odsadzką. W osi pierwszej, trzeciej i piątej od zachodu otwory drzwiowe. Pozostałe to okna witrynowe. Kondygnację parteru wieńczy podwójny gzyms z gładkim fryzem. 

Wyżej płyciny, rozmieszczone rytmicznie, pod otworami. Centralny ryzalit ujęty parą pilastrów narożnych, wysokich przez dwie kondygnacje. Centralne okno trójskrzydłowe, pozostałe dwuskrzydłowe. Otwory okienne ujęte w profilowaną ramę. Nad każdym oknem płycina i odcinkowy gzyms wieńczący. Kondygnację wieńczy gzyms. Wyżej pod oknami trzeciej kondygnacji sześciopolowe płyciny. Otwory okienne ujęte w profilowaną ramę.

Kondygnację wieńczy gzyms. Nad ryzalitem balkon z balustradą metalową z prętów, z pasem z meandrem u dołu. Czwartą kondygnację wieńczy gzyms podokapowy. 

Elewacja północna w parterze dwuosiowa, wyżej czteroosiowa, niesymetryczna. Osi wyznaczone przez prostokątne otwory na tle gładko tynkowanej ściany. W drugiej osi os zachodu, w parterze, dwuskrzydłowe drzwi do sieni. Wyżej otwory okienne doświetlające klatę schodową. Okna o podziałach analogicznych do okien elewacji frontowej. 

Elewacja oficyny sześcioosiowa, symetryczna. Otwory rozmieszczone na tle ściany tynkowanej gładko. Na wysokości drugiej i trzeciej kondygnacji, wzdłuż elewacji ganki komunikacyjne. Balustrady z prostych prętów. 

Własność prywatna. Obiekt dostępny z zewnątrz.

Oprac. Agnieszka Lorenc-Karczewska, OT NID w Łodzi, 23.06.2020 r.

Rodzaj: budynek mieszkalny

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_10_BK.130105, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_10_BK.208448