pałac, tzw. Długi Dom - Zabytek.pl
Adres
Jelenia Góra, Ks. Piotra Ściegiennego 5
Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. Jelenia Góra, gm. Jelenia Góra
Takim budynkiem był dawny, barokowy dom zdrojowy tzw. Długi Dom.
Historia
Cystersi, sprowadzeni do Cieplic z Krzeszowa w 1403 r. przez Schaffgotschów, założyli filię klasztoru i probostwo, sprawując patronat nad miejscowym kościołem. Uzyskawszy prawo do korzystania z jednego z dwóch termalnych, cieplickich źródeł, rozwinęli uzdrowisko, konkurujące z czasem ze zdrojem należącym do Schaffgotschów.
W 1418 r. zbudowali karczmę, która była pierwszym budynkiem przyjmującym ówczesnych kuracjuszy przybywających do Cieplic dla leczniczych kąpieli.
Obecnie istniejący, dawny, barokowy dom zdrojowy tzw. Długi Dom wzniesiono w l. 1689-93 wg projektu Martina Urbana. Posadowiony na północny-wschód od budynku prepozytury i kościoła, pierwotnie połączony był z należącym do cystersów zdrojem krytym gankiem.
Kasata dóbr klasztornych w 1810 r. położyła kres istnieniu zdroju krzeszowskich Cystersów. W 1812 r. odkupił go od państwa hrabia von Schaffgotsch, stając się właścicielem całego cieplickiego uzdrowiska. W 1812 r. Długi Dom poddano remontowi, m.in. upraszczając dekorację na elewacjach bocznych. W 1929 r. zaadaptowano wnętrza na potrzeby muzeum przyrodniczego należącego do Schaffgotschów.
Po 1945 r. budynek przejęty przez uzdrowisko, zaadaptowany został na przychodnię i biura, co wiązało się z kolejnymi przebudowami wnętrz w latach 1965-66 i 1972-78. W 2014 rozpoczęty remont.
Opis
Budynek domu zdrojowego usytuowany jest na północny-wschód od dawnej prepozytury i przylegającego do niej kościoła par. pw. św. Jana Chrzciciela.
Budowla III-kondygnacyjna, na rzucie wydłużonego prostokata, z wąskim ryzalitem od południa, kryta dachem czterospadowym z przedłużoną kalenicą. Fasada 8-osiowa, w przyziemiu podzielona boniowanymi lizenami, wyżej z pojedyńczymi lub podwójnymi otworami okiennymi, opięta zdwojonymi pilastrami wielkiego porzadku. Okna bogatych obramieniach, z kamiennymi, profilowanych opaskami z uszakami.
Wnętrze dwutraktowe, z węższym traktem korytarzowym, sklepione kolebami z lunetami.
Obiekt niedostepny.
oprac. Beata Sebzda, OT NID we Wrocławiu, 19-11-2015 r.
Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Andrzej Kwasik.
Rodzaj: pałac
Styl architektoniczny: barokowy
Materiał budowy:
kamienne
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.96406, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.172541