Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

willa - Zabytek.pl

Adres
Świnoujście, Henryka Sienkiewicza 4

Lokalizacja
woj. zachodniopomorskie, pow. Świnoujście, gm. Świnoujście

Willa jest reprezentatywnym przykładem zabudowy uzdrowiskowej w miejscowościach nadmorskich na Pomorzu Zachodnim.

Zachowała oryginalną formę architektoniczną łączącą tradycyjne motywy budownictwa regionalnego (ryglowe szczyty, wysokie dachy i werandy o ciesielskich zdobieniach) z bogatym, eklektycznym wystrojem architektonicznym.

Historia

Willa jest położona w centrum dzielnicy nadmorskiej miasta. Świnoujska dzielnica nadmorska powstawała stopniowo, w kilku fazach rozbudowy, w miejscu rozległego pola ziemniaczanego. W latach 1885 – 1890 władze miejskie podjęły decyzję o rozbudowie kąpieliska funkcjonującego już od 1824 r., dokonując parcelacji nadmorskiego obszaru i sprzedaży działek budowlanych. Wytyczenia nowej dzielnicy dokonano na podstawie planu opracowanego w latach 1887-1890 przez okręgowego mistrza budowlanego Henninga. W rozplanowaniu nowej dzielnicy przyjęto symetryczne zestawienie prostokątnych kwartałów zabudowy z centralnie usytuowanym domem zdrojowym. Po odkryciu źródeł solankowych w 1890 r. miasto zyskało status uzdrowiska co stało się bodźcem do dalszej intensywnej rozbudowy dzielnicy. Ulica Sienkiewicza d. Kurparkstrasse, została wytyczona wzdłuż południowej granicy dzielnicy nadmorskiej, z jezdnią oddzieloną szpalerami drzew (klony, lipy) od chodników, z historycznie jednorodną zabudową willową usytuowaną po północnej stronie, po południowej graniczyła z terenem parkowo-leśnym.

W Aktach Miasta Świnoujścia brak dokumentów dotyczących budowy willi, natomiast zachowały się poszyty dla sąsiednich posesji, w których do projektów architektonicznych załączono rysunki przedstawiające stan zainwestowania na przyległych parcelach. Stąd wiadomo, że w 1907 r. na działce Kurparkstrasse 15 (pierwotna numeracja) istniał budynek opisany jako „Villa Dagmar” należący do Reinholda Huebnera, optyka. Budynek do czasów II wojny światowej nie zmienił właściciela.

Po 1945 r. willa została upaństwowiona, użytkowana przez Wojsko Polskie, obecnie Wojskowe Służby Informacyjne i Żandarmerię Wojskową.

Opis

Willa wraz z parcelą jest położona po północnej stronie ulicy, poprzedzona od frontu przedogródkiem wygrodzonym niskim murkiem, z dwoma żywotnikami na osi elewacji frontowej. Willa została zbudowana na planie nieregularnego wieloboku o wymiarach zewnętrznych 18,20 x 12,40 m, elewacją frontową skierowana na południe. Bryła budynku jest dwukondygnacyjna, podpiwniczona, z użytkowym poddaszem i malowniczo rozczłonkowana. Jej poszczególne części nakryte dachami o zróżnicowanej formie i wysokości: dachem naczółkowym z dwuspadowymi facjatkami, nad ryzalitem w elewacji frontowej i ryzalitem pozornym w elewacji tylnej dachy dwuspadowe z naczółkiem. Główne wejście umieszczone jest na osi ściany szczytowej wschodniej. Mury obwodowe murowane z cegły, z partią cokołu wyodrębnioną okładziną z kamienia łamanego, elewacje w części otynkowane, przyziemie z zaznaczonym pseudoboniowaniem, wyżej licowane płytkami ceramicznymi w kolorze żółtym. Narożniki budynku zaakcentowane boniowaniem. Szczyty i ścianki kolankowe o konstrukcji ryglowej z ceglanym wypełnieniem. Ściany wewnętrzne budynku są również murowane, otynkowane i pomalowane. Otwory okienne o zróżnicowanej wielkości, zamknięte w formie łuków odcinkowych, półkolistych i koszowych.

Pokrycie dachowe, stolarka okien i drzwi wejściowych została wymieniona po 1945 r.

Obiekt niedostępny (wojsko).

Oprac. Anna Walkiewicz OT NID Szczecin, 03-04-2018 r.

Rodzaj: willa

Styl architektoniczny: eklektyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_32_BK.109233, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_32_BK.400422