Historia

Pierwszym potwierdzonym w źródłach właścicielem Strugi (do 1945 r. – Adelsbach) był rycerz Heynmann de Adellungesbache. Od 1453 r. Struga stała się własnością rodu von Czettritz. Wówczas mogła już tu istnieć średniowieczna siedziba rycerska. W 1565 r. nastąpiła jej zasadnicza rozbudowa prowadzona przez Czettritzów, być może z wykorzystaniem kamienia pochodzącego z zamku Cisy. Powstała wówczas budowla czteroskrzydłowa, z wewnętrznym dziedzińcem, o elewacjach zdobionych sgraffitem. Gruntowna, barokowa przebudowa pałacu nastąpiła w latach 30. XVIII w., kiedy to właścicielem Strugi pozostawała rodzina von Kluge. Z tego czasu pochodzi m.in. zachowana do dziś artykulacja i wystrój elewacji oraz balkonowy portal główny. Wnętrza pałacu modernizowane były również w k. XVIII i w XIX w. Prace konserwatorskie przy pałacu prowadzono w latach: 1984-1988, 1996-1997.

W latach 30. XVIII w. wybudowano założoną na rzucie litery „L“ oficynę pałacową. Na południe od pałacu założono park.

Opis

Zespół pałacowy zlokalizowany jest w najstarszej części Strugi, w pobliżu kościoła, w centrum dolnej części wsi.

Obecny ksztalt pałacu jest niejednolity. We wschodniej części obiektu zachowały się relikty średniowiecznej obronnej budowli – czworoboczna wieża wtopiona w obręb północnego skrzydła frontowego oraz otwory strzelnicze.

Jest to budowla trójkondygnacyjna, czteroskrzydłowa, z wewnętrznym, prostokątnym dziedzińcem. Skrzydła pałacu są prostokatne, kryte dachami mansardowymi. Nad częścią wschodnią skrzydła północnego znajduje się ośmioboczna wieża nakryta ośmiospadowym hełmem. Portal wejścia głównego znajduje się na osi fasady (elewacji północnej). Obramienie wejścia tworzą ukośnie ustawione, zdwojone pilastry, dźwigające balkon zamkniety ażurową balustradą. W zwieńczeniu portalu – ponad oknem balkonowym - fryz złożony z ośmiu tablic herbowych.

Skrzydła północne i zachodnie są jednotraktowe, skrzydła wschodnie i południowe – jednotraktowe z dodatkowym traktem korytarzowym (zapewne w miejscu dawnych krużganków na drugiej i trzeciej kondygnacji) sklepionym krzyżowo, z częściowo odsłoniętą renesansową polichromią. Komunikację w pałacu zapewniają dwie kręte klatki schodowe (z czasu rozbudowy pałacu ok. 1565) oraz znajdująca się w południowo-wschodnim narożu budowli barokowa klatka schodowa z lat 30. XVIII wieku. Pomieszczenia w przyziemiu nakryte są sklepieniami kolebkowymi, kolebkowymi z lunetami i krzyżowymi. W północnej części skrzydła zachodniego zachowana jest sala z kominkiem, nakryta sklepieniem wspartym na kolumnie z datą „1565”. W pomieszczeniach drugiej kondygnacji skrzydła wschodniego zachowana ramowa dekoracja sztukatorska sufitów. W skrzydle zachodnim – dwukondygnacyjna, owalna sala balowa (z k. XVIII w.) z eliptyczną pseudokopułą pokrytą malarską imitacją stropu kasetonowego. W zachodnim pomieszczeniu skrzydła południowego zachował się strop kasetonowy.

Obecnie pałac w trakcie remontu, zabezpieczony. 

Zabytek zabezpieczony, niedostępny dla zwiedzających.

Oprac. Bogna Oszczanowska, OT NID we Wrocławiu, 07.01.2016 r.