Grodzisko i leżąca u jego podnóża osada w Porytym - Jabłoni położone są w zakolu rzeczki Dąb. Grodzisko zwane przez okolicznych mieszkańców „Okopem” posiada bardzo wyraźną formę terenową. Jest to pierścieniowaty wał o wymiarach 90-95 m w planie i wysokości ok. 5 m. Wał jest stosunkowo dobrze zachowany, wnętrze porastają drzewa i krzewy. Osada położona jest ok. 15 m na pd. - zach. od wału grodziska. Pozostałe osady znajdują się na niewielkich wzniesieniach: osada w Cieciorkach - ok. 200 m na pn. - wsch., zaś osada w Konopkach ok. 300m na północ od grodziska.

Ochrona konserwatorska

Wszystkie stanowiska tworzące opisywany kompleks osadniczy objęto ochroną konserwatorską na mocy decyzji o wpisie do rejestru zabytków:

• grodzisko w Porytym-Jabłoni, decyzja z dnia 30 marca 1967 r., nr rej. 45/3/A;
• osada w Porytym-Jabłoni, decyzja z dnia 18 marca 1992 r., nr rej. A-470;
• osada w Konopkach, decyzja z dnia 18 marca 1992 r., nr rej. A-471;
• osada w Cieciorkach, decyzja z dnia 15 kwietnia 1992 r., nr rej. A-472.

Historia badań

Grodzisko i osada w Porytym - Jabłoni zostały odkryte podczas badań powierzchniowych prowadzonych w roku 1965 przez L. Rauhuta z Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie. Badania sondażowe przeprowadził 10 lat później W. Szymański.

Osady w Cieciorkach i Konopkach odkryte zostały podczas badań powierzchniowych prowadzonych w roku 1991 przez U. Perlikowską z Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie. Oprócz ceramiki XII - XIII-wiecznej odnaleziono zabytki z wczesnej epoki brązu i okresu lateńskiego lub halsztackiego oraz odpady produkcyjne narzędzi z krzemienia bałtyckiego.

Datowanie

Grodzisko w Porytym-Jabłoni datowane jest na XI - XIII w., osady natomiast na XII - XIII w.

Oprac. Agnieszka Oniszczuk, NID