Historia

Tak zwany „Dom Grecki” w Myślenicach został zbudowany jako parterowy budynek murowany przed 1818 r., według tradycji wieku XVII, jako dom zajezdny przy średniowiecznym trakcie do Krakowa. Odwiedzany najczęściej przez kupców ormiańskich, zwanych wówczas Grekami, został nazywany, z tego właśnie powodu, „Domem Greckim”. W latach 1784 – 85 został wytyczony nowy trakt „cesarski”, a zajazd, usytuowany przed wjazdem do centrum miasta, stanowił jego element. W 1818 r. budynek został przebudowany i uzyskał tym samym obecną postać, barokowo – klasycystyczną. Wielokrotnie przebudowywany, w związku ze zmianami pierwotnej funkcji użytkowania. „Dom Grecki” był domem mieszkalnym dla kolejnych właścicieli, siedzibą Związku Nauczycielstwa Polskiego, siedzibą jednej z klas szkoły podstawowej, sklepem mięsnym, zakładem usługowym, magazynem. W czasie II wojny światowej w „Domu Greckim” czynny był magiel. W 1969 r. budynek stał się własnością miasta. W tym samym roku rozpoczęły się prace konserwatorskie i adaptacja budynku na muzeum (1969 – 1975), które zostało tu otwarte w 1979 r. W trakcie adaptacji doszło do transpozycji do muzeum, belki stropowej z Makowa Podhalańskiego (data wyryta na belce 1787 – 1792, łacińska inskrypcja) i pieca kaflowego z II poł. XIX w. z dworu w Krzyszkowicach. W 2008 r. zmieniła się forma własności budynku i „Dom Grecki” stał się własnością prywatną.

Opis

Tak zwany „Dom Grecki” jest usytuowany w obrębie lokacyjnego planu szachownicowego, przy ulicy adaptowanej jako „trakt cesarski”, w pierzei, na szerokiej posesji. Dawny zajazd zbudowany jest z kamienia łamanego i cegły, w stylu barokowo – klasycystycznym. Jest podpiwniczonym budynkiem parterowym z facjatą, tynkowanym, nakrytym dachem łamanym, krytym dachówką ceramiczną. Został zbudowany na rzucie prostokąta i jest zasadniczo dwutraktowy (z pomieszczeniami między traktami w północnej części rzutu), o pięcioosiowym układzie wnętrza, z sienią w części środkowej, sklepionymi piwnicami. Na parterze, w sieni i niektórych pomieszczeniach występują sklepienia żaglaste na gurtach. Elewacje budynku zostały zwieńczone profilowanym gzymsem podokapowym. Fasada zajazdu jest symetryczna, siedmioosiowa, z trójosiowym, piętrowym ryzalitem środkowym, artykułowanym lizenami i facjatami po jego bokach.

Obiekt dostępny.

Oprac. Tomasz Woźniak, OT NID w Krakowie, 31-07-2020 r.