Szczególnie cenny z uwagi na zachowany detal kamieniarski, bogato zdobione sklepienia i stropy oraz elementy wyposażenia wnętrz, do których należy renesansowy kominek w jednym z pomieszczeń skrzydła wschodniego.

Historia

Dwór wzniesiony w latach sześćdziesiątych XVI w. dla rodu von Spiller z częściowym wykorzystaniem murów budowli z XV w., zniszczonej przez pożar w 1553 r. Przebudowany gruntownie w latach 1627-32 i powiększony do znanej później trójskrzydłowej postaci, spłonął ponownie w marcu 1648 r. Był odbudowywany do 1652 r. przez mistrza murarskiego Muellera z Dziwiszowa dla Joachima von Spillera i jego zony Agnes von Zedlitz. Modernizowany dla Christiana Benedicta von Kahla ok. 1761 r. Od roku 1838 użytkowany był jedynie jako budynek gospodarczy - mieściła się w nim m.in. kuźnia. Remontowany w pocz. XX w. oraz w 1958 r. Przez dłuższy czas nie był wykorzystywany, przez co jego stan znacznie się pogorszył, czemu sprzyjały częste zmiany właścicieli na przełomie XX/XXI w. Obecnie jest odrestaurowywany.

Opis

Usytuowany peryferyjnie na wschód od zabudowy miejscowości, na sięgającym 382 m n.p.m. wzniesieniu Zamkowa Góra w paśmie Wzgórz Radomickich. Wzniesiony na planie litery „U” jako trójskrzydłowy dwór, założony wokół trapezowatego wewnętrznego dziedzińca, zamkniętego od południa murem kurtynowym. Murowany z kamienia łamanego i polnego, utrzymany w stylu późnorenesansowo-manierystycznym. Bryła rozczłonkowana, złożona z elementów liczących od 1 do 3 kondygnacji, nakrytych samodzielnymi wysokimi dachami dwuspadowymi. Na kalenicy dachu skrzydła wschodniego - sygnaturka. Od południa i zachodu dostawione aneksy, kryte samodzielnymi dachami w układzie prostopadłym. W elewacji południowej dwa trójkątne szczyty - skrzydła wschodniego o wolutowych profilach, podzielony gzymsami, z pozostałościami drewnianego zegara oraz skrzydła zachodniego, podzielony gzymsami i pilastrami. Na elewacjach zachowane relikty dekoracji pseudosgraffitowej z pocz. XX w. Otwór głównego wejścia w ścianie kurtynowej od południa, ujęty w fasciowe obramienie i wsparty na pilastrach portal z półkolistym tympanonem, w którego polu herby rodów von Kahl i von Gottfried. Otwory okienne prostokątne, różnych rozmiarów, rozmieszczone nieregularnie i ujęte w piaskowcowe, fasciowe oprawy, z których część opatrzona odcinkowymi lub półkolistymi naczółkami. Wzdłuż północnego i zachodniego boku dziedzińca arkadowe krużganki wsparte na przysadzistych kolumnach z kostkowymi głowicami i skromnej dekoracji geometrycznej. Pomieszczenia sklepione kolebkowo i krzyżowo oraz przykryte stropami. Zachowane pozostałości dekoracji sztukatorskiej sklepień i malarskiej stropów.

Od południowego wschodu do narożnika dworu dostawiona oficyna, murowana z kamienia łamanego i o oknach oprawnych w uszakowe obramienia - obecnie pozbawiona dachu. Na wschód od obiektu klasycystyczny pałac z lat 1834-38 oraz rozległy park krajobrazowo-naturalistyczny z wychodniami skał i cennymi okazami drzew, a także neoklasycystycznym mauzoleum rodziny von Kramsta z początku XX w. W sąsiedztwie pałacu, na szczycie wzniesienia, barokowa kaplica mszalna p.w. Wniebowzięcia NMP z 1692 r.

Obiekt dostępny z zewnątrz bez ograniczeń. Wnętrza w trakcie remontu, nieudostępniane.

Opac. Piotr Roczek, 03.11.2014 r.