dwór - Zabytek.pl
Adres
Konradów, 24
Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. kłodzki, gm. Lądek-Zdrój - obszar wiejski
Jest reprezentatywny dla lokalnego, barokowego budownictwa Ziemi Kłodzkiej, dla jego nurtu cechującego się silnym tradycjonalizmem. Budynek ma także wartości artystyczne, szczególnie jeśli chodzi o formalny sposób ujednolicenia bryły i wyglądu elewacji.
Historia
Pierwsza wzmianka o Konradowie pochodzi z 1346 r., i wówczas miejscowość ta należała do dóbr z zamkiem Karpień pod Lądkiem, tzw. państewka karpieńskiego. W 1416 r. wzmiankowano w Konradowie sędziostwo (sołectwo z niższymi prawami sądowniczymi). Po rozwiązaniu państewka karpieńskiego Konradów wraz z sędziostwem włączono do cesarskich włości kameralnych. Następnie, w 1684 r. wieś, a w 1686 r. tutejsze dobra sędziowskie przeszły drogą sprzedaży w ręce szlacheckie i stały się jednym dominium. Dobrze rozwinięte gospodarczo i mające różne przywileje dobra sędziowskie z folwarkami i dworami sędziowskimi zawsze były pożądanymi posiadłościami. Dwór sędziowski w Konradowie istniał już zapewne przed 1416 r, a w 1653 r. spłonął wraz z folwarkiem. Obecny dwór powstał w 1 ćw. XVIII w., w wyniku przebudowy starszego budynku, pierwotnie mieszkalno-gospodarczego. Dowodzą tego wydłużenie bryły, zastosowanie typowo użytkowego i pozbawionego cech reprezentacji dwutraktowego układu wnętrz oraz zakłócenie regularności rytmu osi okiennych i podziałów elewacji. Dwór przebudowano zasadniczo w duchu schyłkowej fazy baroku wczesnego, o czym świadczą: bryła dworu, artykulacja w formie sieci podziałów i przemiennego, narożnego boniowania i uszakowe obramienia okienne. Zapewne w 4 ćw. XVIII w. dobudowano do fasady późnobarokowy portyk założony na obrysie wklęsło-wypukłym, z balkonem, inspirowany architekturą wielkich rezydencji w stylu dojrzałego baroku. Także w nawiązaniu do tych wzorów balkon dworu w Konradowie ograniczono balustradą komponowaną z wykorzystaniem zredukowanej wersji francuskiego ornamentu entre lacs et ovales. Ponadto w związku z tą rozbudową zamarkowano w elewacji frontowej, na poziomie balkonu trójosiowy pseudoryzalit środkowy nałożony na pierwotną artykulację. W 4 ćw. XVIII w. powstał też obecny portal w fasadzie, późnobarokowy, z wywiniętymi odśrodkowo ślimacznicami. W obu fazach dwór przebudowywany był przez lokalnych budowniczych wykazujących się silnym przywiązaniem do lokalnej tradycji budowlanej. A budowniczowie, którzy wznieśli portyk z balkonem i wykonali nowy portal nadali im cechy baroku ludowego. Dwór przebudowywano wewnątrz w XX w. z częściowym zatarciem zabytkowego charakteru wnętrz.
Opis
Dwór sędziowski w Konradowie usytuowany w centrum wsi, murowany, tynkowany, z wystrojem elewacji wykonanym w tynku. Zbudowany na planie wydłużonego prostokąta, dwutraktowy, dwukondygnacjowy, nakryty dachem czterospadowym. Na osi fasady portyk kolumnowy z balkonem. Na wysokim cokole ustawione kolumny ze zwężającymi się ku górze trzonami i z głowicami nawiązującymi do toskańskich wspierające belkowanie. Na belkowaniu posadowiona balustrada balkonu, dzielona słupkami. Segmenty balustrady z owalnymi blendami. Elewacje budynku rozczłonkowane podziałem sieciowym złożonym z profilowanego gzymsu nad przyziemiem, profilowanego gzymsu koronującego oraz z lizen. Naroża budynku podkreślone przemiennym boniowaniem. Okna w uszakowych obramieniach z podokiennikami. Portal w osi fasady, zamknięty łukiem pełnym, listwowy z przewiązkami u podstawy archiwolty oraz z dwiema ślimacznicami. W portalu zachowane neoklasycystyczne drzwi z nadświetlem.
Zabytek dostępny przez cały rok.
Oprac. Iwona Rybka-Ceglecka, OT NID we Wrocławiu, 07.09.2015 r.
Rodzaj: dwór
Styl architektoniczny: barokowy
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.75066, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.87352