Jest ważnym materialnym źródłem pomnażającym naszą wiedzę o prahistorii tego regionu.

Usytuowanie i opis

Obiekt zlokalizowany jest na gruntach około 450 m na północny-wschód od szosy z Lipek do Brzegu, około 600 m na południowy wschód od jazu na Odrze w Lipkach, około 900 m na wschód od stanowiska nr 1 w Lipkach. Być może w czasach starożytnych i w średniowieczu w/w szosa była duktem, którym prowadził szlak handlowy po południowej stronie Odry, od Opola przez grodzisko w Lipkach do Wrocławia, przez obszar, który wówczas porośnięty był lasem.

Obozowisko i osada położone są na polach ornych, rozciągających się na lekko wyniesionej piaszczystej wydmie terasy starorzecza Odry, na działce gruntowej nr 679. Relikty obozowiska oraz wczesnośredniowieczne zalegają pod warstwą orną. Artefakty archeologiczne zostały odkryte na powierzchni pól i w krawędziach wybierzysk kruszywa. 

Historia

Badania powierzchniowe wykonane w 30-tych latach XX w. przez archeologa niemieckiego E. Günthera oraz badaczy polskich w 1967 r. przez Z. Bagniewskiego z Uniwersytetu Wrocławskiego i w 2007 r. (systemem Archeologicznego Zdjęcia Polski) przez P. Kubowa z Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu (MPŚl.), pozwalają na określenie chronologii obiektu na środkową epokę kamienia – mezolit i okres wczesnego średniowiecza (XI - XIV wiek); 

Stan i wyniki badań

Stanowisko archeologiczne, obozowisko i osada, było wielokrotnie badane powierzchniowo. W latach 30-tych XX w. odkrył je badacz niemiecki E. Günter. Według informacji archiwalnej w MPŚl. w Brzegu znalazł on na wydmie kilka zabytków krzemiennych datowanych na mezolit. W 1967 r. Z. Bagniewski w ramach badań weryfikacyjnych penetrując pola znalazł na powierzchni 10 wyrobów krzemiennych datowanych na mezolit (w tym skrobacz, 5 wiórków, 4 odłupki). W 2007 r. w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację pól przeprowadził P. Kubów. Nie znalazł on ruchomych zabytków archeologicznych: pole było nieużytkiem. Wg znaków na archiwalnej mapie w Muzeum archeologicznym we Wrocławiu stanowisko datowane było na neolit i wczesne średniowiecze. Artefakty archeologiczne zostały odkryte na powierzchni pól. Wydaje się, że stanowisko (szczególnie obozowisko) zostało zniszczone głęboką orką oraz eksploatacją kruszywa.

Stanowisko położone jest na gruntach prywatnych. Teren ogólnie dostępny.

Oprac. Krzysztof Spychała, OT NID w Opolu, 24.06.2019 r.

Bibligrafia

• Zotz L., [w:] Altschlesien, t.3, 1930, s.122;
• Altschlesische Blätter 1932, s. 15; 
• Bagniewski Z., Sprawozdanie z badań weryfikacyjnych stanowisk epipaleolitycznych i mezolitycznych w powiecie brzeskim, [w:] Terenowe badania archeologiczne na Opolszczyźnie. Rok 1967, Opole 1967, s. 30 (jako Lipki 5);
• Kaźmierczyk J., Macewicz K., Wuszkan S., Studia i materiały do osadnictwa Opolszczyzny wczesnośredniowiecznej, Opole 1977, s. 271;
• Katalog archeologicznych zbiorów pozamuzealnych, kolekcja Katedry Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Warszawa 1991, zeszyt 7, s. 65;
• Archiwum Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu Dział Archeologii, notatki E. Güntera; 
• Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Opolu: teczka rejestru nr A-82/68, Karta Ewidencji Stanowiska Archeologicznego Lipki nr 2, AZP 6/84-32;
• Archiwum Muzeum Archeologicznego we Wrocławiu, mapy w skali 1:25000;
• Zbiory Katedry Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Lipki, pow. brzeski, nr inw. 37-46:67.