Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dom - Zabytek.pl

dom


budynek mieszkalny XVIII w. Bytom

Adres
Bytom, Stanisława Webera 2

Lokalizacja
woj. śląskie, pow. Bytom, gm. Bytom

Dom z przełomu XVIII/XIX w., jest jednym z najstarszych zachowanych przykładów zabudowy mieszkaniowej usytuowanej w granicach zabytkowego układu urbanistycznego miasta, a tym samym ważnym dokumentem rozwoju budownictwa miejskiego na terenie Śląska.

Historia

Budynek w pierwotnej formie wzniesiono na przełomie XVIII/XIX w. od strony ul. J. Jainty. W 3 ćw. XIX w. mistrz budowlany Ritter zaprojektował dla Josepha Hahna jednopiętrowe, podpiwniczone skrzydło zachodnie, którego budowa ostatecznie nie została zrealizowana. W 3 ćw. XIX w. zaprojektowano budynek w formie piętrowej kamienicy z użytkowym poddaszem i piętrowym skrzydłem bocznym wraz z oficyną tylną od strony ul. Mariackiej. Dom przebudowano w 1889 r. według projektu Johanna Piontka. Przekształcono wówczas wnętrza sklepu w trakcie od strony ul. J. Jainty, obniżono strop nad piwnicą, wykonano witryny i wejścia, zamurowano otwory okienne od strony ul. Webera oraz przemurowano okna od frontu na poziomie pierwszego piętra. W 1903 r. budynek przekształcono według projektu Franza Emanuela Neumanna, przebudowano otwory okienne i drzwiowe od strony ul. Webera, a trakt tylny i pomieszczenia w skrzydle bocznym zaadaptowano na dwa sklepy. W 1904 r. przeprowadzono prace instalacyjne wodno-kanalizacyjne według projektu Antona Sobocińskiego.

Opis

Kamienica narożna usytuowana na czworobocznej działce, w pd.-zach. części kwartału zabudowy ograniczonego od pn. ul. Mariacką, od zach. ul. ks. Karola Koziołka, od pd. ul. Józefa Jainty, od wsch. ul. Stanisława Webera. Usytuowana w linii wsch. pierzei ul. Stanisława Webera i pn. pierzei ul. Józefa Jainty. Od strony pn. przylega do kamienicy przy ul. Mariackiej 2, od strony wsch. przylega do kamienicy przy ul. Józefa Jainty 16. Kamienica w stylu historyzmu, o rozczłonkowanej bryle na planie litery „L”, ze skrzydłem bocznym usytuowanym po stronie pn.-zach. Podpiwniczona, jednopiętrowa, z użytkowym poddaszem, nakryta dachem dwuspadowym z naczółkiem po stronie zach. Skrzydło boczne od strony pn. nakryte dachem dwuspadowym. Połacie dachu kryte dachówką. Elewacja frontowa od strony ul. Stanisława Webera (zach.) licowana tynkiem. W obrębie elewacji wyodrębniony korpus budynku głównego (pięcioosiowy) i skrzydło boczne (trzyosiowe). Ściana na poziomie parteru otynkowana, posadowiona na cokole, oddzielona od wyższych kondygnacji profilowanym gzymsem kordonowym. Narożnik od strony pd., powyżej cokołu, lekko ścięty. W parterze witryny wystawiennicze i wejścia do lokali usługowych. W witrynie skrzydła bocznego dwie żeliwne kolumny z dekoracyjnie opracowanymi bazami i głowicami. Trzony kolumn dzielone na segmenty. Wejście główne usytuowane symetrycznie w środkowej części ściany korpusu głównego, poprzedzone czterema stopniami schodów. Witryny i otwór wejściowy ujęty w profilowane obramienia. Powyżej elewacja licowana tynkiem z opracowanym w tynku detalem architektonicznym. Poziome podziały elewacji wyznaczają gzyms kordonowe i gzyms wieńczący. Okna na I piętrze wsparte na gzymsach podokiennych, ujęte w profilowane opaski. Okna na poddaszu ujęte w obramienia wyodrębnione jaśniejszym odcieniem tynku. Ściana szczytowa korpusu głównego zwieńczona profilowanym gzymsem koronującym. Otwory okienne elewacji prosto zamknięte. Elewacja frontowa od strony ul. Józefa Jainty (pd.) czteroosiowa o analogicznym sposobie opracowania. Otwory okienne na I piętrze rozmieszczone po dwa obok siebie, oparte na wspólnym gzymsie podokiennym. Na I piętrze, w obrębie obu elewacji zachowana oryginalna stolarka okienna. Okna dwudzielne i dwupoziomowe, z profilowanym słupkiem i 23 ślemieniem. Na poddaszu trzy okna dwudzielne. Mniejsze okna po bokach bez podziałów. Zachowane historyczne witryny sklepowe. W elewacji frontowej (zach.) historyczne dwuskrzydłowe drewniane drzwi wejściowe, w konstrukcji ramowo-płycinowej, z przeszkleniami w górnej części skrzydeł drzwiowych, z ozdobną profilowaną listwą przymykową i profilowanym nadprożem prosto zamkniętym. Obramowanie płycin i przeszkleń zdobione dekoracją snycerską. Ponad nadprożem prostokątne nadświetle. Przeszklenia w skrzydłach drzwiowych i nadświetle zabezpieczone kratami, z dekoracyjnym układem prętów, zdobionymi kwiatonami. Wewnątrz, na I piętrze zachowany wielobarwny witraż z motywem kwiatów. Pozostałe elementy wyposażenie wnętrz współczesne.

Obiekt o ograniczonym dostępie.

Oprac. Dorota Bajowska, Pracownia Terenowa NID w Katowicach, 01.2023 r.

Bibliografia

Rodzaj: budynek mieszkalny

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.102741