Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kamienica - Zabytek.pl

kamienica


kamienica 1903 r. Bytom

Adres
Bytom, Józefa Jainty 20

Lokalizacja
woj. śląskie, pow. Bytom, gm. Bytom

Kamienica jest przykładem budownictwa czynszowego z początku XX w., w stylu secesji z dobrze zachowanym wystrojem i wyposażeniem wnętrz.

Ponadto stanowi integralny element zabudowy zabytkowego układu urbanistycznego miasta Bytomia.

Historia

Kamienica wzniesiona  w 1903 r. w stylu secesyjnym według projektu M. Hoffmanna i F.E. Neumanna.

Opis

Kamienica usytuowana na czworobocznej działce, w pd. części kwartału zabudowy ograniczonego od zach. i pn. ul. Browarnianą, od wsch. ul. Stanisława Webera, od pd. ul. Józefa Jainty. Usytuowana w pn. linii pierzei ul. Józefa Jainty. Od strony zach. przylega do kamienicy nr 22, od strony wsch. do kamienicy nr 18. Secesyjna, o zwartej bryle na rzucie prostokąta, z oficyną usytuowaną po stronie pn. podpiwniczona, trzypiętrowa, z wysokim użytkowym poddaszem, nakryta dachem mansardowym z dodatkowymi połaciami nad szczytem i lukarną. Krótsza połać dachu, od strony pd. wraz z hełmem nad lukarną, kryta blachą. Połać pn. kryta papą. Oficyna kryta dachem mansardowym z lukarnami. Połać pn. wraz z lukarnami kryta blachą. Połać pd. kryta papą. Elewacja frontowa (pd.) ceglanotynkowana, trzyosiowa. Na poziomie parteru obłożona do poziomu nadproża drzwiowego wtórną okładziną ceramiczną, powyżej otynkowana, oddzielona od wyższych kondygnacji gzymsem kordonowym. Cokół nieznacznie wysunięty przed lico ściany. W parterze wtórne witryny wystawiennicze i wejście do lokalu usługowego. Wejście usytuowane niesymetrycznie, we wsch. części ściany. Powyżej parteru elewacja niesymetryczna, trzyosiowa, licowana cegłą, z opracowanym w tynku detalem architektonicznym i dekoracją sztukatorską. Poziome podziały elewacji wyznaczają gzymsy kordonowe, podokienne i gzyms wieńczący. W części zach. wykusz. W wykuszu trzy osie okienne. Nad wykuszem balkon. Balustrady balkonu w formie tynkowanych płycin wspartych na profilowanym gzymsie, zdobionych ornamentem roślinnym. Nad płyciną żeliwa balustrada. Okna w obrębie elewacji ujęte w tynkowane opaski, o liniach płynnych, zdobione w górnych częściach motywami roślinnymi. Opaski zróżnicowane pod względem sposobu ukształtowania linii i dekoracji sztukatorskiej. Zach. część elewacji zwieńczona szczytem o płynnym obrysie ścian. Obrzeża ściany szczytowej opracowane w tynku, dekorowane ornamentem roślinnym. W górnej części szczytu okulus ujęty w tynkową opaskę zdobioną dekoracja sztukatorską. We wsch. części poddasza lukarna, zwieńczona hełmem z iglicą. Otwory okienne elewacji prosto zamknięte. Okno balkonowe zwieńczone półkoliście. Stolarka okienna w elewacji pd. zróżnicowana pod względem kształtów i podziałów, wtórna. Na pierwszym, we wsch. części elewacji i środkowej ścianie wykuszu dwupoziomowa i dwudzielna. Na wyższej kondygnacji okna dzielone w poziomie na dwie części. Podziały pionowe za pomocą lister okiennych. W węższych ścianach wykuszu okna dzielone w poziomie na wie części. W lukarnie węższe okna o analogicznym podziale za pomocą szczeblin okiennych. Okno balkonowe o secesyjnych podziałach. W elewacji pd. dwuskrzydłowe drewniane drzwi wejściowe, w konstrukcji ramowo-płycinowej, z ozdobną, profilowaną listwą przymykową. Płyciny drzwiowe zdobione dekoracją geometryczną. Wtórne przeszklenia zabezpieczone dekorowaną żeliwną kratą zdobioną motywami kwiatowymi. Nadproże drzwiowe prosto zamknięte. Nad drzwiami zaślepione nadświetle. Powyżej profilowana listwa. Wnętrze kamienicy dwutraktowe, z sienią ulokowaną w osi wsch., skomunikowaną z klatką schodową w 227 trakcie tylnym. W sieni ceramiczna okładzina ścian z niebieskich kafli. Powyżej w każdej ze ścian po dwie wnęki. Na podłodze posadzka ceramiczna z geometrycznym wzorem z mozaiki obwiedzionym pasem ciemniejszej bordiury. W korytarzu prowadzącym na klatkę schodową posadzka ceramiczna z kwadratowych jasnych płytek ze wzorem kwiatowym wpisanym w geometryczny układ rombów. Posadzka obwiedziona pasem bordiury ze wzorem z drobnych kwiatów. Wzdłuż ścian profilowana drewniana listwa przypodłogowa. Analogiczny wzór posadzki na pierwszym i II piętrze i spocznikach schodów. Na III piętrze posadzka zakryta wykładziną PCV. Powyżej spocznik z posadzką z kwadratowych płytek ceramicznych o zróżnicowanej kolorystyce. W sieni na ścianach i suficie zachowana bogata dekoracja sztukatorska. Na ścianach profilowane ramy zdobione motywami roślinnymi i kwiatowymi usytuowanymi na obrzeżach i w narożnikach. Pośrodku medaliony z postaciami aniołów. Sufit ramowany pasem dekoracji z motywem kwiatów. Wejście na klatkę schodową przez wysoki otwór zamknięty półkoliście. Schody dwubiegowe, na metalowej podkonstrukcji, z drewnianymi stopnicami. Podstopnice metalowe, ażurowe. Elementy podkonstrukcji schodów zdobione kwiatonami. Wzdłuż krawędzi belek schodowych dekoracja ze skręconych prętów. Policzki ze zdobieniami w formie esownicy dekorowanej drobnymi kwiatami. Balustrada metalowa, zdobiona motywem kwiatów, z drewnianą poręczą. Na poddaszu schody z ozdobną balustradą metalową bez dekoracji kwiatowej. Na parterze, I i II piętrze ozdobne ryflowane słupki. Drewniana poręcz schodów zakończona wolutą. Pod schodami zachowane drewniane jednoskrzydłowe drzwi ramowo-płycinowe do piwnicy. Na piętrach zachowane secesyjne dwuskrzydłowe drzwi, z dekoracyjnym układem szczeblin i dekoracją kwiatową. Na I piętrze w historyczną stolarkę wmontowane współczesne skrzydło drzwiowe. Na poddaszu jednoskrzydłowe drzwi z metalowymi okuciami i szeroką profilowana ościeżnicą. Okna na klatce schodowej z metalowymi okuciami i drewnianymi parapetami. Elewacja północna oficyny otynkowana, trójosiowa. Ściana parteru opracowana w tynku gładkim, na niskim cokole, oddzielona od wyższych kondygnacji profilowanym gzymsem kordonowym. Niski cokół nieznacznie wysunięty przed lico ściany. W parterze wtórna witryna wystawiennicza i dwa wejścia rozmieszczone po bokach. Otwory w parterze zwieńczone łukiem odcinkowym. Nadproża podkreślone boniowaniem. Wejście do budynki usytuowane niesymetrycznie, we wsch. części ściany. Powyżej parteru elewacja symetryczna, trójosiowa, licowa tynkiem o zróżnicowanej kolorystyce i fakturze. Poziome podziały elewacji wyznaczają gzymsy kordonowy i koronujący oraz ciemniejszy pas tynku nakrapianego na poziomie ściany na I piętrze. Na poziomie piętra profilowane opaski okienne, obejmujące gzymsy podokienne, zamknięte łukiem odcinkowym zwieńczonym zwornikiem. Zwornik nad oknem wyodrębniony ciemniejszym kolorem i fakturą tynku. Nad zwornikiem opracowane w tynku płyciny podokienne wyższej kondygnacji ujęte w prostokątne ramy. Powyżej okna, ujęte w profilowane opaski zamknięte łukiem odcinkowym, wsparte na gzymsach podokiennych. Ściana zwieńczona profilowanym gzymsem koronującym. Na poddaszy lukarny kryte dachami namiotowymi z iglicami. Okno od strony wsch. zabezpieczone żeliwną barierką. Po bokach dachu attyki. Otwory okienne elewacji zamknięte łukiem odcinkowym. Okna w lukarnach prostokątne. W elewacji pn. oficyny stolarka okienna wtórna, prostokątna, dzielona w poziomie na dwie części z podziałem pionowym wyznaczonym przez listwy okienne. Otwory w lukarnach dzielone za pomocą listew na cztery części. W oficynie dwie pary wtórnych drzwi wejściowych, w konstrukcji ramowo-płycinowej, z prostym nadprożem. Ponad nadprożami nadświetla zamknięte łukiem odcinkowym. Drzwi we wsch. części ściany wmontowane w szerszą ościeżnicę. Nadświetle dzielone listwami w układzie pionowym na trzy części. Nadświetle drzwiowe w zach. części ściany dzielone listwą na dwie części. Wnętrze oficyny niedostępne.

Obiekt o ograniczonym dostępie.

Oprac. Dorota Bajowska, Pracownia Terenowa NID w Katowicach, 01.2023 r.

Bibliografia

  • Decyzja o wpisie do rejestru zabytków nr 1351/87.
  • A.Gano-Kotula, Architektura śródmieścia Bytomia, Gliwice 1995.

Rodzaj: kamienica

Styl architektoniczny: secesyjny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.102661