Historia

Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP wzniesiony w latach 1665-1667, w czasie wzrostu tendencji kontrreformacyjnych, z inicjatywy Rady Miasta i mieszkańców Miasteczka Śląskiego na działce podarowanej przez burmistrza Mańkę. Dzwonnica, w formie wieży wolnostojącej, usytuowana w sąsiedztwie kościoła przez długi czas była uważana za współczesną kościołowi, o czym świadczyć miała data „1669” na chorągiewce wietrznej umieszczonej w zwieńczeniu hełmu wieży. Zgodnie z wynikami badań dendrochronologicznych dzwonnicę wzniesiono jednak nie wcześniej niż po 1717 r., przypuszczalnie w związku z fundacją dzwonu w 1712 r. Remontowana  w  latach 1927 i 1928 r.  kiedy odtworzono izbice oraz hełm, co potwierdza data „1928” na tej samej chorągiewce wietrznej.

Opis

Dzwonnica jest elementem zespołu kościoła paraf. p.w. Wniebowzięcia NMP położnego przy zachodniej pierzei przyrynkowej. Usytuowana po wschodniej stronie kościoła, stanowi element ciągu ogrodzenia terenu dawnego cmentarza przykościelnego. Drewniana, zbudowana na planie kwadratu, w konstrukcji słupowej, dwukondygnacyjna, z drugą kondygnacją węższą, nakryta dachem namiotowym. Dach kryty gontem wieńczy hełm cebulasty z 8 boczną latarnią z analogicznym poszyciem. Kondygnacje rozdziela biegnący dookoła gontowy daszek okapowy, z gzymsem uskokowym poniżej. Konstrukcja słupowa, szalowana pionowo deskami. W przyziemiu dawne wejście na teren dawnego cmentarza parafialnego. Odrzwia od strony wschodniej zamknięte łukiem pełnym, od strony zachodniej trójkątne. Na wysokości drugiej kondygnacji wszystkie elewacje artykułowane są parami niewielkich, półokrągłych otworów opatrzonych drewnianymi podokiennikami. Otwory latarni pomiędzy słupkami zamknięte półkoliście. Stolarka drzwiowa dwuskrzydłowa, klepkowa.

Dostęp do zabytku ograniczony.

Oprac. Dorota Bajowska, Pracownia Terenowa NID w Katowicach, 01.2023 r.

Bibliografia

• Musioł L., Miasteczko. Monografia historyczna, 1965, rps
• Historia miast i parafii na Górnym Śląsku. Materiały warsztatowe do dziejów miejscowości śląskich zebrane przez Franciszka Godulę i Feliksa Musialika, T. 16, ante 1939, rps
• Famuła A., Miasteczko Śląskie. Parafia i kościół Wniebowzięcia NMP (zarys monograficzny), Miasteczko Śląskie 1998.
• M. Wroński, Miasteczko Śląskie dawniej, Miasteczko Śląskie 2002 r.
• Ludwik Musioł, Monografia miasteczka,
• Jeziorski H., Kościoły i parafie rzymskokatolickie na ziemi tarnogórskiej, Tarnowskie Góry 2006.