Opis

Najstarsze partie korpusu pałacu wzniesione zostały z kamienia wapiennego i cegły na zaprawie wapiennej, nowsze z cegły pełnej, otynkowane. Ścianki działowe w części murowane z cegły, w większości przepierzenia na drewnianym szkielecie, obite płytą pilśniową, sklejką i płytami gipsowo-kartonowymi. Schody głównej klatki schodowej i dwóch klatek bocznych skrzydłach od pd. i zach. żeliwne, główne trójbiegowe powrotne, schody boczne trójbiegowe łamane, w pozostałych klatkach z odlewanych z betonu, dwubiegowe ze spocznikami. Schody kręte w korpusie murowane z kamiennymi stopnicami. Parkiet spoinowy, taflowy w układzie diagonalnym, w pozostałych pomieszczeniach w jodełkę. Sklepienia parteru: w sieni krzyżowe na kolumnach w układzie halowym, w pomieszczeniach bocznych od pd. wsch. kolebkowe i krzyżowe, w pomieszczeniach narożnych sferyczne i krzyżowe. Sala Gotycka (kaplica) z ostrołukowymi sklepieniami gwiaździstymi na czterech filarach wiązkowych. Piwnice pod starymi oficynami o sklepieniach kolebkowych i krzyżowych, pomieszczenia na parterze - krzyżowych i kolebkowych z lunetami. W pomieszczeniu na piętrze w skrzydle pn.-zach. kasetonowy strop. W pozostałych pomieszczeniach sufity z desek, trzcinowane, tynkowane, z pobiałą. Stolarka drewniana, okna zespolone z szybami o podziałach w typie okien polskich. Posadzka z kwadratowych płyt marmurowych w układzie szachownicowym, diagonalnym. Więźba dachowa drewniana, stolcowa, pokryta blachą miedzianą.

Pałac założony na rzucie wydłużonej podkowy o symetrycznie rozłożonych ramionach i dwoma wydłużonymi, prostopadłymi skrzydłami nierównej długości - skrzydło pn.-zach. dłuższe o dodatkowy człon oficyny. Korpus główny na rzucie zbliżonym do prostokąta, w zasadniczym układzie trójdzielnym, trójtraktowym, z poszerzoną, siedmiodzielną partią trzeciego traktu z trzema ryzalitami. Część środkowa dwutraktowa z wewnętrznym półtaktem. Sień w układzie halowym, trójnawowym.

Oba ramiona przy korpusie przesunięte ku przodowi, dwutraktowe, z wyodrębniona nowszą częścią.

Bryła piętrowa, z dwupiętrową frontową partią korpusu głównego, nakrytą spłaszczonym dachem czterospadowym. Partia korpusu od strony tylnej z płaskim dachem trójpołaciowym opartym o tylną ścianę drugiego piętra, przedzielonym na osi w partii środkowego, trójbocznego ryzalitu płaskim dachem o pięciu połaciach z niską pełną attyką. Dachy nad tylnymi ryzalitami alkierzy od strony pd. i zach. trójboczne, przechodzące w pulpitowe. Dachy obu ramion przy korpusie trójpołaciowe, przechodzące w dwuspadowe. Dachy nad skrzydłami bocznymi dwuspadowe zmurowanymi szczytami. Dachy na pozostałych częściach skrzydeł dwuspadowe.

Elewacja frontowa korpusu trójkondygnacyjna, siedmioosiowa, podzieloną belkowaniem z pasem cokołu między górnymi kondygnacjami, z częścią parterową przysłoniętą na całej szerokości arkadowym portykiem z tarasem na wys. piętra. Ściana parteru z podziałem lizenami przechodzącymi w gurty sklepienia portyku i przeciwległe lizeny na filarach arkad. Okna na osiach. Na osi środkowej wejście w obramieniu z uszakami. Środkowa partia fasady w formie pseudoryzalitu z podziałem czterema pojedynczymi pilastrami na piedestałach; na piętrze jońskimi, na drugim piętrze korynckimi. Belkowanie piętra doryckie z gładkim fryzem, zwieńczenie drugiego piętra belkowaniem z architrawem, gładkim fryzem i korynckim gzymsem bez ząbkowania. W strefie ryzalitu attyka (pełna i tralkowa ze słupkami). Górne okna na osiach w profilowanych obramieniach; na piętrze z prostymi gzymsami parapetowymi, zwieńczone frontonikami z parą konsolek - w pseudoryzalicie porte-fenêtres, na drugim - stojące na ciągłym gzymsie cokołowym, z gzymsem nadokiennym na konsolkach. Arkady portyku (trzy środkowe) tworzą ryzalit.

Frontowe elewacje ramion dziesięcioosiowe, z wewnętrzną, pięcioosiową partią, wyodrębnioną słabym ryzalitem i opilastrowaniem piętra.

W części środkowej pałacu zachowała się piękna barokowa sień, na I piętrze - Sale Kamienna i Gotycka, na II - Sala Rycerska. W prawym skrzydle mieszczą się Sale Kolumnowa i Balowa oraz Sala Rysunku.

oprac. Anna Sikora - Terlecka, OT NID Lublin