zbiorowa mogiła powstańców śląskich - Zabytek.pl
Adres
Olszowa
Lokalizacja
woj. opolskie, pow. strzelecki, gm. Ujazd - obszar wiejski
Historia
W zbuorowej mogile pochowano szczątki następujących powstańców śląskich z okresu III powstania śląskiego: Franciszka Kandziory – lat 26, Ryszarda Małka, lat 19, Stefana Muszalskiego – lat 19 i Jana Musioła – lat 20. Byli oni robotnikami dworskimi i mieszkańcamy Olszowej. Nie wiadomo, czy brali oni udział w powstaniu (najprawdopodobniej powstańcem był tylko Ryszard Małek). Za propolskie sympatie zostali wydani Niemcom 10 czerwca 1921 r. przez praktykanta dworskiego o nazwisku Gabor. Prowadzono ich przez wieś z rekoma założonymi w tył głowy i kazano śpiewać niemieckie pieśni. Rozstrzelani zostali w lesie koło Olszowej w dniu 10 czerwca 1921 r. Ojciec Ryszarda Małka odnalazł grób. Zwloki przewieziono na cmentarz i pochowano w dniu 12 czerwca 1921 r. bez udziału księdza, któremu zakazali udziału w pogrzebie pod groźbą kary śmierci.
W 1988 r. mogiłę wpisano do rejestru zabytków województwa opolskiego. Na tablicy nagrobnej wykonanej z jasnego marmuru widniała wówczas następująca inskrypcja: „WIECZNA CHWAŁA BOHATEROM / POLEGLYM W POWSTANIU ŚLĄSKIM / POD GÓRĄ ŚW. ANNY W ROKU / 1921 / MUSIOŁ, MUSCALSKI / KANDZIORA, MAŁEK.
Opis
Mogiła zbirowa powstańców śląskich znajduje się na cmntarzu parafialnym w Olszowej. Grób usytuowany jest przy samej granicy ogrodzenia. Znajdują się w nim prochy 5 powstańców śląskich: Richard Małek, Franc Kandziora, Jan Musioł, Stefan Muszalski i Jan Ciomerlik.
Mogiła ma kształt prostokątny. Wnetrze marmurowej ramy wypełnia drobny kamień na którym ustawione są w równych odległościach trzy kamienne płyty nagrobne.
Na pierwszej widnieje napis: Tu spoczywają w Bogu / Jan Musioł / Stefan Muszalski / Richard Małek / Franc Kandziora.
Na drugiej (środkowej) widnieje następujący napis: WIECZNA CHWAŁA / BOHATEROM / POLEGŁYM W POWSTANIU / ŚLĄSKIM / POD GÓRĄ ŚW. ANNY / W ROKU 1921 / MUSIOŁ / MUSZALSKI / KANDZIORA / MAŁEK.
Na trzeciej płycie nagrobnej widnieje napis: WIECZNA CHWAŁA / BOHATEROM / POLEGŁYM W POWSTANIU / ŚLĄSKIM / POD GÓRĄ ŚW. ANNY / W ROKU 1921 / CIOMERLIK JAN.
Obiekt dostępny dla zwiedzających.
Oprac. Joanna Banik, OT NID w Opolu, 10.06.2020 r.
Rodzaj: cmentarz
Forma ochrony: Rejestr zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_CM.3138