Historia

W 1272 r. książę Konrad Garbaty sprowadził do Żagania zakon franciszkanów i ufundował im kościół i klasztor. Budowle powstały na przełomie XIII i XIV w. we wsch. części miasta, w pobliżu murów miejskich. Kościół spłonął w XV w. Podczas jego odbudowy, prowadzonej od 1486 r., podwyższono go i przesklepiono. Kaplica po stronie pn. powstała prawdopodobnie w 1514 r. W 1539 r. świątynię przejęli protestanci. Należała do nich do 1652 r. z krótką przerwą w latach 1628-1635.  W tym okresie, na pocz. XVII w., dobudowano wieżę, pomniejszono gotyckie okna, a we wnętrzu wniesiono empory. W latach 1632-1635 r. i 1652-1810 r. kościół należał do jezuitów sprowadzonych do Żagania przez księcia Wallensteina. Po pożarze w 1688 r. wnętrza urządzono w stylu barokowym, a później przebudowano wieżę w stylu klasycystycznym. Po kasacji zakonu kościół przeszedł w ręce parafii katolickiej. W 2 poł. XIX w. świątynię poddano regotyzacji. Po II wojnie światowej, w latach 50. i na pocz. lat 80. XX w. przeprowadzono remonty, w 1988 r. konserwowano obrazy ołtarzowe, a na pocz. XXI w. restaurowano wnętrze świątyni.

Opis

Kościół położony przy pn.-wsch. narożniku placu Słowiańskiego, przy skrzyżowaniu ulic Gimnazjalnej i Łużyckiej. Świątynia gotycka, orientowana, murowana z kamienia. Jednonawowy, siedmioprzęsłowy korpus główny z prostokątnym w rzucie, czteroprzęsłowym prezbiterium, kaplicą po stronie pn. i wieżą od zach. Sklepienia sieciowe, a w prezbiterium sieciowe o kryształowych wysklepkach. Wieża prostopadłościenna, wyżej na rzucie ośmioboku, zwieńczona wielobocznym, łamanym hełmem. Zachowane barokowe wyposażenie: ołtarz główny z obrazem Piotr i Paweł nauczający prawa (pocz. XVIII w.), pn. ołtarz boczny z obrazem przedstawiającym św. Ignacego Loyolę, pd. ołtarz boczny z przedstawieniem św. Franciszka Ksawerego (oba z ok. 1720 r.), ambona (ok. 1700 r.).

Dostęp do zabytku ograniczony.

Oprac. Anna Jackiewicz, OT NID w Zielonej Górze, 04.12.2017 r.