Budynek mimo zmiany funkcji zachował swą formę z okresu powstania.

Historia

Wieś Wydartowo powstała po podziale wsi Duszno w połowie XIX wieku. Duszno wymieniane było jako własność arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w 1357 roku. Istniejący we wsi majątek oddawany był w dzierżawę. W końcu XVIII wieku dobra kościelne zostały przejęte przez władze pruskie. Wieś Wydartowo obejmuje południową część gruntów wsi Duszno. W pocz. XX wieku majątek w Dusznie został zakupiony przez Pruską Komisję Kolonizacyjną, a następnie rozparcelowany. Wydartowo położone jest około 6 km na północny-wschód od Trzemeszna, przy drodze do Mogilna. Kuźnię zbudował ok. 1856 roku zapewne właściciel gospodarstwa L. Wehr. Jego nazwisko znajduje się na elewacji wschodniej budynku.

- wieś Wydartowo powstała w XIX w wyniku podziału wsi Duszno

- kuźnię zbudował w 1856 roku ówczesny właściciel L. Wehr, niemiecki osadnik

- od kilkunastu lat kuźnia pełni funkcje magazynowe

Opis

Kuźnia usytuowana jest pośrodku wsi, na skraju posesji nr 50, przy skrzyżowaniu dróg ze stacji kolejowej Wydartowo do Kruchowa oraz z Duszna do Trzemeszna. Kuźnia zbudowana na rzucie zbliżonym do kwadratu z podcieniem od północy. Czworoboczną prostą bryłę nakrywa dwuspadowy dach. Ściany wschodnią i zachodnią wieńczą ceglane schodkowe szczyty. Od północy arkadowy podcień nakrywa dwuspadowy dach, przesłonięty od frontu również schodkowym szczytem. Ściany budynku z kamienia polnego łamanego, z ceglanym detalem, posadowione na niskim kamiennym cokole. Słupy podcienia oraz pilastry wykute z kamienia. Nad całością dominuje ceglany, otynkowany wtórnie komin. Pokrycie dachu ceramiczne z dachówki układanej podwójnie w koronkę. Elewację północną, frontową przesłania arkadowy podcień wsparty na trzech kamiennych filarach i dwóch pilastrach. Półkoliste łęki oraz schodkowy szczyt z dekoracyjnie układanej ciemno wypalonej cegły. Wszystkie trzy ceglane szczyty wydzielone zostały od dołu przez pas ceramicznych cegieł złożony z trzech rzędów rombów. Powyżej podcienia para wąskich otworów okiennych o uskokowym wystroju. Elewacje boczne - wschodnia i zachodnia identycznie zwieńczone schodkowymi szczytami. W partii przyziemia znajduje się para wydłużonych okien w obramieniach ceglanych, z półkolistymi łękami wieńczącymi, ujętymi prostokątnymi nadprożami z gzymsami. Ściany wieńczy fryz z ukośnie układanych cegieł. Od wschodu okna zamurowane w formie blend. Drzwi wejściowe umieszczone w podcieniu, drewniane, klepkowe w układzie rombowym Jednoprzestrzenne wnętrze bez podłogi z belkowym stropem o kamiennych nieotynkowanych ścianach z paleniskiem i kominem przy ścianie wschodniej.

Zabytek dostępny z zewnątrz. Obejrzenie wnętrze za zgodą właściciela posesji nr 50.

oprac. Teresa Palacz, OT NID w Poznaniu, 28-10-2015 r.