Historia

Budynek, wzmiankowany po raz pierwszy w 1435 r., był jedynym obiektem, który przetrwał pożar miasta. Podczas pożaru w 1529 r. został częściowo zniszczony (zachowała się m.in. wieża). Ratusz odbudowano w latach 1556-1612 jako dwukondygnacyjny, murowany z cegły, z wysokim dachem szczytowym. W 1685 r. ponownie uszkodzony podczas pożaru, został wkrótce odbudowany jako trójkondygnacyjna budowla z barokowym wystrojem elewacji. Dzisiejszy ratusz to wynik neogotyckiej przebudowy z lat 1860-1870.

Opis

Ratusz znajduje się w centrum prostokątnego rynku staromiejskiego, zajmując znaczną jego część. Budowla wydłużona na osi północ-południe, zwrócona fasadą w kierunku wschodnim, w stronę pl. Zamkowego. Budynek, z trzech stron otoczony zwartą zabudową pierzei, prezentuje formy gotyku angielskiego z elementami stylu arkadowego Karla Friedricha Schinkla. Murowany z cegły, założony na rzucie prostokąta, trójkondygnacyjny, nakryty dachem dwuspadowym o niskim kącie nachylenia. Zwarta bryła urozmaicona ryzalitami pozornymi. Dominantę stanowi siedmiokondygnacyjna wieża w północno-zachodnim narożniku, przechodząca w ośmiobok i zwieńczona wielobocznym ażurowym hełmem. Stara gotycka wieża wbudowana w korpus nowej budowli. Piwnice przesklepione odcinkowo, wyższe kondygnacje przekryte drewnianymi stropami belkowymi. Na parterze zachowała się gotycka sala z pierwotnej budowli ze sklepieniem sieciowym. Jedna z sal na piętrze ma ozdobny strop fasetowy z dekoracją sztukatorską. Elewacje pokryte boniowaniem płytowym na całej wysokości, z wyjątkiem gładkiej partii cokołu. Poszczególne ściany przeprute oknami zamkniętymi odcinkowo (przyziemie) i półkoliście, z profilowanymi opaskami i naczółkami na wspornikach. Elewacje wieńczy arkadkowy krenelaż ze sterczynami w narożach. Na fasadzie płaskorzeźba przedstawiająca scenę Koronacji Marii i kartusz z herbem miasta. Układ wnętrz dwuipółtraktowy. Zachowała się oryginalna stolarka okienna i drzwiowa z XIX w. oraz eklektyczny wystrój sali posiedzeń na piętrze.

Dostęp do zabytku ograniczony.

Oprac. Marta Kłaczkowska, OT NID w Zielonej Górze, 22.09.2014 r.