kopiec, st. 1 - Zabytek.pl
Adres
Wola Piekarska
Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. turecki, gm. Dobra - obszar wiejski
Usytuowanie i opis
Grodzisko znajduje się ok. 200 m na wschód od drogi prowadzącej przez wieś, w pobliżu niewielkiego strumienia. Ulokowane jest na łąkach u podnóża wysoczyzny, ok. 800 m na zachód od dawnego koryta Warty.
Grodzisko reprezentuje typ zabytku zwany popularnie gródkiem stożkowatym. Obiekt jest wysoki na 4 m i ma kształt stożkowatego nasypu o kolistej podstawie. Dolna średnica stożka wynosi 35 m, górna 18 m. Założenie otoczone jest wybierzyskiem-fosą o szerokości dochodzącej do 17 m i głębokości ok. 1 m. Po stronie zachodniej i wschodniej znajdują się obecnie groble wypełniające fosę. Od południowego zachodu widoczny jest rodzaj podwyższenia (podest) o wys. 0,5 m i szerokości 3 m. Na szczycie kopca zarejestrowano zagłębienie o średnicy ok. 11 m i głębokości ok. 1,5 m.
Historia
Gród w Woli Piekarskiej użytkowany był w okresie średniowiecza, XIV/XV-XV w. Nierozstrzygniętą kwestią jest kto był jego fundatorem. Miejscowość wzmiankowana jest w źródłach pisanych w 1417 r. Na początku XV w. Wola Piekarska wchodziła w skład dużego klucza majątkowego Świneckich ze Świnic, a w 1455 r. kupił ją Jan Potworowski. Sąsiadujące z wsią Piekary należały do Piekarskich i możliwe, że ta rodzina posiadała także przez pewien czas Wolę Piekarską.
Stan i wyniki badań
Pierwsze badania powierzchniowe na stanowiska przeprowadził Roman Jakimowicz w 1928 r. Badania wykopaliskowe przeprowadził w 1980 r. Jerzy Rybacki z ramienia Muzeum Okręgowego w Koninie. Wykopami objęto szczytową partię nasypu, łączna ich powierzchnia wyniosła 100 m2. Wykonano także sondaże na zboczach kopca i na grobli zachodniej. Stwierdzono, że nasyp zbudowany został z ziemi z wybierzyska, na niewielkim wzniesieniu naturalnym. W części centralnej kopca odkryto podziemne relikty drewnianej budowli (wieży) na rzucie kwadratu, o ścianie długości ok. 4 m. Zagłębiona na ok. 1,5 m w ziemi część budynku tworzyła piwnicę. Wnętrze budowli wypełniała warstwa przepalonej gliny. Od strony południowej warowni odsłonięty został nieregularny bruk kamienny. Na bruku zalegała znacznych rozmiarów deska, którą uznano za próg wyznaczający wejście do budynku. Na południe od budynku odkryto fragm. muru ceglanego o szer. 25 cm i długości 40 cm. We wszystkich warstwach osadniczych stanowiska zarejestrowano węgiel drzewny. Z badań wykopaliskowych pochodzi interesujący zespół zabytków ruchomych. Są to m.in. militaria, jak groty bełtów kuszy, groty włóczni, ostroga oraz przedmioty codziennego użytku - noże, dłuto, kabłąk od wiadra, gwoździe, skoble, sprzączki. Ponadto wydobyto 1675 fragm. naczyń glinianych i nieliczne kości zwierzęce.
Własność samorządowa - obiekt dostępny z zewnątrz.
oprac. Barbara Iwanicka - Pinkosz, OT NID w Poznaniu, Pracownia terenowa w Trzebinach, 29-10-2015 r.
Rodzaj: kopiec
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_30_AR.37083, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_AR.3156097