Historia

Dobra w Szklarach Górnych (do 1945 r. - Ober Gläsersdorf) istniały już w XIV w. Wiadomo, że w 1605 r. siedziba wzniesiona przez ówczesnych właścicieli - von Glaubitzów była budowlą drewnianą o konstrukcji szkieletowej, na kamiennych fundamentach i otoczoną fosą wodną. W 1715 r. majątek w Szklarach Górnych nabyli Johann Heinrich d’Hautoy de Bronne auf Seppau i jego żona Jacobine Charlotte z domu von Frankenberg-Ludwigsdorf - z ich osobami wiąże się budowa barokowego pałacu w l. 1715-1725 zapewne według projektu Johanna Blasiusa Peintnera — herby małżonków umieszczono w głównym portalu pałacu. W latach 1739-1832 majątek należał do rodziny von Clairon d’Haussonville. W XIX w. kilkakrotnie zmieniali się właściciele dóbr. W 1899 r. majątek w Szklarach Górnych zakupiony został przez szlachecką rodzinę przemysłowców z Górnego Śląska - von Ballestremów. Inicjatorem gruntownej przebudowy pałacu ok. 1900 r. był hrabia Franz von Ballestrem z Pławniowic.

Barokowa budowla powstała w wyniku przebudowy renesansowego dworu otoczonego fosą. W 1900 r. rozbudowano założenie, likwidując fosę oraz dodając dwa boczne skrzydła i zmieniając układ wnętrz. Przygotowany przez architekta Karla Grossera z Wrocławia projekt dalszej rozbudowy pałacu, ze względu na trudności finansowe, nie został zrealizowany. W okresie powojennym, w latach 1964-1965 przeprowadzono prace remontowo-adaptacyjne według projektu opracowanego w Pracowni Projektowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Obiekt użytkowano jako dom poprawczy. W latach 1969-1971 przeprowadzono remont kapitalny i modernizację pałacu. Od 1983 r. w pałacu mieści się Specjalny Ośrodek Wychowawczy.

Ogród ozdobny przy pałacu założony został w 1. ćw. XVIII w., powiększony o park naturalistyczny w południowej części założenia w 2. poł. XIX w. oraz przekształcony w 1900 r.

Opis

Wzniesioną w miejscu wcześniejszej, renesansowej siedziby otoczonej fosą, barokową rezydencję w Szklarach Górnych rozwiązano na sposób francuski „entre cour et jardin”. Barokowy pałac wzniesiony został na planie prostokąta, dwu i trójkondygnacyjny, nakryty dachem mansardowym z lukarnami. Elewacje artykułowane są pilastrami wielkiego porzadku. Na osi fasady (elewacja wschodnia) znajduje się pseudoryzalit z portalem balkonowym, natomiast na osi elewacji ogrodowej - schody oraz taras oparty na czterech parach boniowanych filarów. Podczas neobarokowej rozbudowy dobudowano prostopadłe, niższe, parterowe skrzydła boczne, kryte dachami mansardowymi.

Główny wjazd do pałacu prowadzi od strony wschodniej, przez bramę i kamienny most przerzucony nad fosą.

Zabytek niedostępny.

oprac. Bogna Oszczanowska, OT NID we Wrocławiu, 10-12-2015 r.