cmentarz prawosławny - Zabytek.pl
cmentarz prawosławny
Adres
Szczyty-Dzięciołowo
Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. bielski, gm. Orla
właścicieli majątku Szczyty - Józefa i Melanii Wiewiórskich. Najstarsze nagrobki (przeważnie kamienne, żeliwne i kute krzyże) są przykładami miejscowej sztuki ludowej. Wraz z cerkwią, dzwonnicą, cmentarzem przycerkiewnym otoczonym murem i figurą św. Jana Nepomucena przypisywaną Janowi Chryzostomowi Redlerowi, tworzy zespół o dużych walorach zabytkowych i krajobrazowych.
Historia
Cmentarz został założony prawdopodobnie ok. 1785 r. równocześnie z budową cerkwi i erekcją parafii unickiej. Najstarszy nagrobek (według różnych źródeł) pochodzi z 1800 lub 1878 roku. Od 1839 r. jest cmentarzem parafii prawosławnej.
Opis
Cmentarz jest usytuowany w pn. części wsi, na wzgórzu, po wsch. stronie drogi Orla-Krzywa. Od pd. i wsch. przylega do cmentarza przycerkiewnego.Założony na planie nieregularnym, otoczony współczesnym metalowym płotem z czterema bramkami. Porośnięty drzewami: lipami, klonami, jesionami i sosnami. Układ ścieżek ma nieregularny.
Na jego terenie są zachowane dość liczne zabytkowe nagrobki, przeważnie z 2. poł. XIX i 1. poł. XX w.; większość z nich położona jest w pd. części cmentarza, blisko cerkwi. Są to m.in. żeliwne lub kute ażurowe krzyże osadzone na podstawach w kształcie wysokiego i smukłego ostrosłupa lub steli, charakteryzujące się surową obróbką i prostym liternictwem. Niektóre nagrobki są otoczone kutymi ogrodzeniami.
Obiekt dostępny dla zwiedzających.
oprac. Aneta Kułak, OT NID w Białymstoku, 17.10.2014 r.
Rodzaj: cmentarz obrządku wschodniego
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_CM.5841, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_20_CM.67170