Pierwotnie obie przedstawiały ten sam typ budowli bramnej, z ozdobnymi szczytami i ostrołucznym przejazdem w przyziemiu.

Historia

Granice średniowiecznego Słupska określił przywilej lokacyjny z 1310 roku. Budowę murowanych umocnień wokół miasta rozpoczęto po 1325 r. od wzniesienia dolnych kondygnacji trzech bram: Młyńskiej, Holsztyńskiej i Nowej. Brama Młyńska zabezpieczała wjazd do Słupska od strony wschodniej. Najprawdopodobniej w latach 1325-1329 powstała część przyziemna ostrołucznie sklepionej bramy z nadbudową drewnianą. Między 1365 a 1370 r. bramę podwyższono i pozostawiono otwartą od strony miasta, ok. poł. XV w. domknięto elewację zachodnią, zachowując otwarty jedynie przejazd bramny. Już w XVIII, szczególnie zaś w XIX w. średniowieczne fortyfikacje utraciły pierwotne znaczenie i powoli zaczęły popadać w ruinę. W latach 70. XIX w. i ok. 1908 r. remontowano nieużytkowaną przez dłuższy czas bramę. Wiosną 1945 r. brama została zniszczona - pozbawiona dachu, stropów i części szczytów. W 1951 r. obiekt zabezpieczono prowizorycznym dachem namiotowym. W 1968 r. budowla została przekazana Muzeum Pomorza Środkowego - po generalnym remoncie i adaptacji od 1980 r. mieści pracownie konserwatorskie i pracownię fotograficzną.

Opis

Brama Młyńska jest usytuowana w południowo-wschodnim narożu ciągu murów miejskich, na obszarze ograniczonym rzeką Słupią (od północnego wschodu), kanałem Młyńskim (od północnego zachodu) i ul. Rynek Rybacki (od południowego wschodu). W jej bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się Młyn Zamkowy, Spichlerz Richtera i Zamek Książąt Pomorskich. Budowla gotycka o rzucie opartym na planie zbliżonym do kwadratu (ok. 9 x 10 m), z przejazdem bramnym o osi wschód-zachód na całej szerokości przyziemia. Wejście na pierwsze piętro po zewnętrznej stronie od południa, wyżej wewnątrz proste schody wielobiegowe przy ścianie południowej. Bryła prosta, pięciokondygnacyjna, z wysokim dachem dwuspadowym krytym dachówką ceramiczną, o kalenicy wschód-zachód. Od strony wschodniej przejazd oflankowany dwiema przyporami. Obiekt murowany z cegły (grubość ścian w przyziemiu ok. 1,5 m), z widocznymi licznymi śladami przemurowań. Elewacja wschodnia symetryczna, w przyziemiu jednoosiowa, z ostrołucznym otworem bramnym flankowanym dwiema przyporami, wyżej elewacja dzielona pięcioma blendami domkniętymi odcinkowo, biegnącymi przez cztery kondygnacje. W trzech środkowych blendach okna - na ostatniej kondygnacji pojedyncze, na pozostałych podwójne. Elewacja zwieńczona wysokim, dwukondygnacyjnym szczytem ze sterczynami i z ostrołucznymi wąskimi blendami. Elewacja zachodnia rozwiązana podobnie, różni się brakiem przypór w przyziemiu i wprowadzeniem na kondygnacjach nad przyziemiem szerokiej ostrołucznej blendy biegnącej przez trzy kondygnacje, oflankowanej dwiema wąskimi blendami. Na elewacji północnej ostatnia kondygnacja trójosiowa (okna w odcinkowo domkniętych blendach), na niższych kondygnacjach po dwie wąskie szczeliny okienne. W dachu współczesne cztery okna połaciowe. Elewacja południowa w partii przyziemia zasłonięta dwukondygnacyjnym łącznikiem, opartym na zachowanym murze obronnym. Na ostatniej kondygnacji trzy okna osadzone w blendach, niżej rozmieszczone nieregularnie wąskie szczeliny okienne.

Dostęp do zabytku ograniczony. Obiekt dostępny tylko z zewnątrz.

Oprac. Teofila Lebiedź-Gruda, OT NID w Gdańsku, 03.09.2014 r.