Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl

grodzisko, st. 1


grodzisko Okres halsztacki (kultura łużycka) Rozmierz

Adres
Rozmierz

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. strzelecki, gm. Strzelce Opolskie - obszar wiejski

Grodzisko stożkowate w Rozmierzy było zapewne obiektem o charakterze  mieszkalno-obronnym.

Być może była to  średniowieczna siedziba rycerska posadowiona w pobliżu historycznej drogi wiodącej ze Śląska przez wieś Jemielnicę (dawny ośrodek cysterski) do Opola. Relikt ten, mając czytelną formę terenową, jest ważnym elementem krajobrazu kulturowo-przyrodniczego strzeleckiego regionu dorzecza rzek Chrząstawy i Suchej, wzbogacającym naszą wiedzę o średniowiecznym osadnictwie, jego zasięgu i szczególnym charakterze strażniczo-obronnym.

Usytuowanie i opis

Grodzisko położone jest w rozległej poprzecinanej ciekami dolinie rzeki Chrząstawy i jej dopływu potoku Sucha, w widłach niewielkich cieków. Po zachodniej stronie obiektu, tuż przy jego krawędzi, przepływa strumyk Nietoczka. Obiekt usytuowany jest na łące około 70 m na północ od zabudowy przy ulicy Zielonej.  W zachodniej części działki gruntowej nr 236/5.

Opis stanowiska: grodzisko stożkowate założone zostało na planie nieregularnego owalu: średnica nasypu stożka u podstawy wynosi około 30 m x 33 m, u góry (płaszczyzna majdanu) około 20 m x 21 m, a jego wysokość około 1 m. Obecnie w terenie widoczny jest tylko niewielki stożek otoczony dookolnie niewielkim zagłębieniem, które może być śladem po zniwelowanej fosie. Założenie rysuje się czytelnie  w formacie LIDAR.

Historia

Grodzisko było penetrowane powierzchniowo przez archeologów niemieckich m.in. przez Georga Raschke. W 1958 r. polski badacz Józef Kaźmierczyk z zespołem z Uniwersytetu wrocławskiego przeprowadził badania powierzchniowe i sondażowe. W 1987 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację obiektu przeprowadził zespół pod kierunkiem Ewy Matuszczyk z Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu. W wyniku tych badań archeolodzy określili, że obiekt użytkowany był w pradziejach jako osada otwarta oraz w okresie średniowiecznym (XIII/XIV - XV w.) jako grodzisko. 

Stan i wyniki badań archeologicznych

Grodzisko znane było zapewne już od 1 ćw. XX w., kiedy to obiekt został zinwentaryzowany przez G. Raschkego. W 1958 r. J. Każmierczyk z zespołem z Uniwersytetu Wrocławskiego przeprowadził badania powierzchniowe i sondażowe obiektu. Odkrył warstwę kulturową o miąższości około 80 cm. Wydzielił w niej dwa poziomy użytkowe: średniowieczny związany z grodem oraz pradziejowy związany z osadnictwem ludności kultury łużyckiej i kultury przeworskiej. Wykonał także dokumentację opisową, rysunkową i fotograficzną grodziska. Badacze znaleźli liczne ułamki naczyń glinianych obtaczanych i toczonych, grudy polepy, węgle drzewne, żużle żelazne, kawałki kości zwierzęcych. Na podstawie tych badań archeolodzy określili, że grodzisko zostało założone w miejscu gdzie wcześniej funkcjonowała osada pradziejowa. W 1987 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację obiektu przeprowadził zespół pod kierunkiem E. Matuszczyk. Znaleziono liczne ruchome zabytki archeologiczne i potwierdzono formę terenową tego grodziska. Obiekt zachowany jest dobrze, zagospodarowany jest jako łąka. Jednakże płynący okresowo ciek podmywa zachodnią krawędź obiektu niszcząc go. Od strony południowo-zachodniej i zachodniej grodziska potwierdzono istnienie średniowiecznej osady przygrodowej. W 1989 r. wykonano plan warstwicowy grodziska. Należałoby wykonać szersze rozpoznanie archeologiczne tego obiektu.

Grodzisko widoczne w krajobrazie wsi jako niewielki stożek porośnięty trawą. Położone jest na gruntach prywatnych, przy krawędzi niewielkiego cieku. Dojście ulicą Młyńską od strony północnej, około 100 m w kierunku południowym w stronę strumienia. 

Oprac. Krzysztof Spychała, NID OT Opole, 19.05.2020 r.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_16_AR.4458, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_AR.1082376