karczma - Zabytek.pl
Adres
Ptaszkowo, 19
Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. grodziski, gm. Grodzisk Wielkopolski - obszar wiejski
Należy do najstarszych obiektów architektury tego typu w Wielkopolsce.
Historia
Ptaszkowo to wieś położona ok. 6 km na wschód od Grodziska Wielkopolskiego przy szosie do Poznania. Najstarsza wzmianka o wsi pochodzi z 1298 r. Ptaszkowo było własnością prywatną, należało do Ptaszkowskich, Opalińskich (1525 r.), Koszutskich (1740 r.), Ponińskich, Rozdrażewskich i Żółtowskich od 1792 r. do 1939 r.
Na północ od zabytkowej karczmy znajduje się neoromański kościół, który stanowi dominantę przestrzenną i jest istotnym elementem w krajobrazie Ptaszkowa. Pozostała część wsi, obejmująca dawny majątek z dworem i parkiem, użytkowana była przez Kombinat PGR do 1992 r. Zabudowania majątku przekształcone i przebudowane w latach 1966-1968 straciły swoje wartości architektoniczne. Jedynie we wschodniej części wsi zachowały się zabudowania gospodarcze z przełomu XIX w.
Karczma powstała końcu XVIII w. po II wojnie światowej przeszła na własność Skarbu Państwa i użytkowana była przez pewien okres, jako budynek mieszkalny, zarządzany przez Kombinat PGR Ptaszkowo. Remontowany w 1955 r. i w 1965 r., generalną renowację przeszedł w latach 1974-1975. Przywrócono mu pierwotną funkcję. Budynek rozbudowano od strony południowo-wschodniej o część gastronomiczną, wyremontowano dach. Od strony północnej dorobiono w dachu naczółek, zaadaptowano poddasze na mieszkanie, przebudowano wnętrza i wymieniono stolarkę drzwiową i okienną.
Opis
Karczma usytuowana jest przy skrzyżowaniu dróg z Grodziska Wlkp. do Poznania, na skraju wsi.
Parterowy budynek karczmy wzniesiony na rzucie prostokąta w układzie dwutraktowym został wybudowany z cegły na kamiennym fundamencie i podmurówce. W 1975 r. dobudowano do niego od zachodu długi parterowy budynek mieszczący część gastronomiczną.
Bryła budynku jest prostopadłościenna, nakryta dachem dwuspadowym z naczółkiem krytym dachówką. Wszystkie elewacje są otynkowane. Szczyty elewacji bocznych w partii dachu zostały oszalowane deskami. Bryłę urozmaica usytuowany przed wejściem od frontu silnie wysunięty murowany ganek, zakończony podwójnie stopniowanym po bokach szczytem zamkniętym u góry półkoliście. Ganek wsparty jest na masywnych filarach z koszowymi arkadami po bokach i półkolistą arkadą od frontu. Filary wzbogacono o podwójne pilastry, a w szczycie ganku umieszczono półkoliste okno. Całość okala załamany gzyms.
Pomieszczenia we wnętrzu częściowo przebudowane w 1975 roku, przystosowane do celów gastronomicznych, generalnie zachowały główny układ.
Budynek dostępny.
oprac. Radomiła Banach, OT NID w Poznaniu, 24-10-2015 r.
Rodzaj: karczma
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.166207, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.43759