Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół rzymskokatolicki parafialny pw. św. Józefa - Zabytek.pl

kościół rzymskokatolicki parafialny pw. św. Józefa


kościół 1740 - 1742 Międzygórze

Adres
Międzygórze

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. kłodzki, gm. Bystrzyca Kłodzka - obszar wiejski

Kościół par.pw.Św. Józefa Oblubieńca NMP jest jednym z czterech zachowanych, drewnianych kościołów na Ziemi Kłodzkiej i jednym z niewielu takich obiektów na Dolnym Śląsku.

Jest też przykładem przyswajania rozwiązań z budownictwa murowanego w budownictwie drewnianym. Kościół ma również wybitne wartości artystyczne, dobre proporcje, starannie wykonane wystrój elewacji i wnętrz.

Historia

Międzygórze zostało założone przed 1560 r. jako osada drwali. Katolicką, drewnianą, barokową kaplicę cmentarną zbudowali tu w latach 1740-1742 lokalni budowniczowie Friedrich Knietig z Wilkanowa i Heinrich Ludwig z Pławnicy. Wybrali najprostszy układ przestrzenny kościoła, i wykorzystali wykształcone w 2 poł. XVII w. i na pocz. XVIII w. rozwiązania z lokalnego, sakralnego budownictwa murowanego Ziemi Kłodzkiej. W związku z tym przy prezbiterium zbudowano dwukondygnacjową przybudówkę z lożą patronacką, a bryłę kościoła ujednolicono poprzez zastosowanie jednego dachu. Zastosowano charakterystyczny moduł trójosiowej elewacji nawy, elewacje odeskowano (z listwami) i wprowadzono profilowany gzyms koronujący. Tak stworzono namiastkę artykulacji. Przestrzeń nawy pod emporami oświetlono owalnymi okulusami, a nawę i empory — oknami zamkniętymi odcinkowo, co wraz z ich obramieniami można uznać za próbę nawiązania w budownictwie drewnianym do stylistyki dojrzałego baroku. Prezbiterium i nawę kościoła nakryto stropami pierwotnie zapewne odeskowanymi. Zbudowano obecny chór muzyczny oraz boczne empory. Podpory chóru muzycznego wykonano bardziej w duchu budownictwa drewnianego i sztuki ludowej, a podpory empor — w nawiązaniu do porządków architektonicznych. Wnętrze kościoła było pierwotnie zapewne barwne, a stropy, balustrady empor i słupy chóru muzycznego pokrywała polichromia. Jej relikt, w duchu ludowego baroku zachował się na kostkowym impoście filara chóru muzycznego. W latach 1790-1792 odnowiono sygnaturkę, a w 3 ćw. XIX w. wykonano obecny dekoracyjny wystrój wnętrza kościoła, w stylu historyzmu z elementami neorenesansu i neoklasycyzmu. Przebudowano strop prezbiterium. Wykonano też nową, polichromię podpór i balustrady chóru muzycznego i empor, klasycyzującą, z pewnym nawiązaniem do stylu regencji. Następnie, w 1924 r. cieśla Ignatz Herfort zbudował obecny dach. Nie wykluczone, że wówczas też zbudowano lub przebudowano obecny strop nawy, którego belki stanowią element więźby dachowej. Nie wykluczone też, że w tym czasie starsza polichromia wnętrza kościoła została miejscami uzupełniona nową, silnie zgeometryzowaną, malowaną dekoracją.

Opis

Międzygórze położone jest u podnóża Masywu Śnieżnika, w dolinach Wilczki i Bogoryi, a w centrum wsi znajduje się nie orientowany kościół par. pw. Św. Józefa Oblubieńca NMP. Ma konstrukcję zrębową. Jest bezwieżowy, jednonawowy z węższym prezbiterium zamkniętym trójbocznie, przy którym znajdują się dwie przybudówki. Część nawy zajmuje głęboki, drewniany chór muzyczny połączony z emporami. Kościół nakryty jest jednym dachem z gontowym pokryciem oraz z ośmioboczną sygnaturką o konstrukcji szkieletowej krytą gontem, zwieńczoną cebulastym hełmem z latarnią. Elewacje prezbiterium i elewacje nawy z regularnie rozmieszczonymi osiami zostały jednolicie odeskowane, zwieńczone listwą-fryzem i profilowanym gzymsem koronującym. Prezbiterium tej samej wysokości co nawa jest węższe od niej i nakryte neorenesansowym, kasetonowym stropem z profilowanymi listwami, płaskorzeźbionymi rozetami i z malowaną dekoracją na niebiskim tle. Nad nawą znajduje się strop belkowy z górnym podciągiem, ze sfazowanymi narożnie belkami i z dekoracyjnym układem wsuwek w jodełkę, bielony, zdobiony złotym, geometrycznym szlakiem. Połączone chór muzyczny i empory mają balustradę podzieloną na kwatery, w centrach których umieszczone są małe prostokątne płyciny w profilowanych, drewnianych ramach, wypełnione stylizowanymi płaskorzeźbionymi rozetami. Balustrada dekorowana jest też malowaną ornamentacją. Na wyposażenie kościoła składają się: barokowy ołtarz główny Św. Józefa (lata 40. XVIII w.) ołtarz boczny Matki Boskiej z Dzieciątkiem z barokową mensą i nastawą w stylu historyzmu (4 ćw. XIX w.), drewniana ambona z barokowym baldachimem i z koszem w stylu historyzmu (1908 r.), prospekt organowy i chrzcielnica wykonane w stylu historyzmu (2 poł. XIX w.) oraz figury i obrazy z okresu od XVIII po pocz. XX w. Ponadto istnieją stolarka okienna i opierzone drzwi z zawiasami pasowymi.

Zabytek dostępny przez cały rok, możliwość zwiedzania wnętrza po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Iwona Rybka-Ceglecka, OT NID we Wrocławiu, 10.07.2015 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Jarosław Bochyński (JB).

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.76022, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.81213