Kościół stanowi dominantę architektoniczną zabytkowego miasta.

Historia

Miasto Maszewo lokowane na prawie magdeburskim w 1278 r., w 1286 r. przeniesione na prawo lubeckie, należało w latach 1269-1451 do biskupów kamieńskich, następnie do książąt pomorskich, a od 1466 r. - do hrabiów von Eberstein. W końcu XVII w. miasto przeszło na własność władców Brandenburgii. W 1233 r. wzmiankowany jest pleban Bertram w Maszewie. W 1274 r. wymieniany jest kościół i proboszcz Johann. W dokumencie lokacyjnym miasta z 1278 r. biskup kamieński Herman uposażył plebana czterema łanami ziemi. Pierwszy granitowy kościół parafialny w Maszewie powstał końcu XIII w. Jego pozostałością są dolne partie wieży dzisiejszej świątyni oraz fragmenty zachodniej ściany korpusu nawowego. Do połowy XIV w. zbudowano też dwie wyższe kondygnacje wieży. W roku 1358 Papież Innocenty VI zatwierdził tytuł kościoła, który był już zapewne ukończony. W 1. połowie XV w. wzniesiono na planie wcześniejszej budowli obecny korpus nawowy oraz prezbiterium. W następnych latach dobudowano zakrystię oraz kaplicę Św. Ducha. Około 1535 r. kościół przejęty został przez protestantów, jednak obrządek ewangelicki wprowadzono dopiero po 1563 r. Po kolejnych remontach w latach 1725, 1741, kościół był otynkowany wewnątrz i na zewnątrz oraz pomalowany na czerwono. W 1790 r. wichura poważnie uszkodziła budowlę, której remont przeprowadzono w latach 1795-1796. Kolejne zniszczenia wieży przez wichurę miały miejsce w 1801 i 1809 r., co spowodowało konieczność remontów w latach 1809-1810. W 1819 r. kościół spłonął, w latach 1821-1822 został odbudowany. Otrzymał wówczas nowe zwieńczenie wieży i nowe dachy. Jednocześnie zbito tynki z elewacji, rozebrano kaplicę Św. Ducha, a zakrystię przebudowano. W 1866 r. odrestaurowano wnętrze, wykonano nowe, neogotyckie wyposażenie i przebudowano górną kondygnację wieży. W latach 1902-1904 po raz kolejny przeprowadzono restaurację świątyni w formach neogotyckich. 19.VIII.1945 r. kościół, objęty przez księży chrystusowców został poświęcony jako rzymskokatolicki pod obecnym wezwaniem. W 1951 r. erygowana została parafia katolicka, którą w 1968 r. przejęli księża diecezjalni. W 1992 r. wyremontowano wnętrze świątyni, w następnym roku pokryto blachą dach korpusu nawowego, w 1996 r. pokryto blachą ocynkowana hełm wieży, a w 2001 r. blachą dachówkopodobną dach prezbiterium.

Opis

Kościół położony w centrum miasta, na południe od rynku (placu Wolności). Gotycki, orientowany. Trójnawowa, trójprzęsłowa hala z jednoprzęsłowym, pięciobocznie zamkniętym prezbiterium, z usytuowaną od zachodu wieżą na rzucie zbliżonym do kwadratu oraz z kwadratową zakrystią po północnej stronie prezbiterium. Nad korpusem nawowym i prezbiterium osobne dachy dwuspadowe, dach prezbiterium z pięcioma połaciami nad zamknięciem od wschodu. Wieża zwieńczona niezbyt wysokim, ostrosłupowym hełmem o podstawie w formie korony utworzonej przez szczyty nad otworami dzwonnymi. Kościół murowany - dolna kondygnacja wieży z ciosów granitowych, pozostałe partie - z cegły w wątku gotyckim, zwieńczenie wieży - drewniane. Dachy kryte blachą dachówkopodobną, hełm wieży blachą ocynkowaną. Zewnątrz mury korpusu nawowego i prezbiterium oszkarpowane. W elewacji zach. ceglany gotycki portal główny, ostrołukowy, o silnie rozglifionych, bogato profilowanych ościeżach. Podobne portale w drugim przęśle ściany północnej i południowej korpusu nawowego. Okna duże, ostrołukowe o ościeżach szczególnie bogato profilowanych w prezbiterium. W górnych partiach wieży każda z elewacji rozczłonkowana triadami wysokich wnęk, rozmieszczonych w układzie dwukondygnacyjnym, mieszczących ostrołukowe i zamknięte łukami odcinkowymi blendy oraz otwory dzwonne. Półszczyty nad zachodnią ścianą korpusu oraz szczyt wschodni rozczłonkowane blendami zamkniętymi połówka łuku ostrego. Wewnątrz filary międzynawowe ośmioboczne, o profilowanych narożnikach i partiach impostowych wydzielonych opaskami. Od wschodu i zachodu - półfilary. Prezbiterium wydzielone łukiem tęczowym, obustronnie profilowanym, podobnie jak ostrołuki arkad międzynawowych. Nad prezbiterium i nawą główną sklepienia gwiaździste, nad nawami bocznymi i zakrystią krzyżowo-żebrowe. Przy ścianie zachodniej nawy głównej neogotycka, drewniana empora organowa. Zachowane cenne neogotyckie wyposażenie , głównie z lat 1866-1868: ołtarz główny z obrazem „Wniebowstąpienie” i figurami świętych Piotra i Pawła, ambona, prospekt organowy, stalle w prezbiterium i ławy w nawie, drewniane przeszklone wiatrołapy w kruchcie podwieżowej i nawie południowej, a także wielki późnogotycki krucyfiks z XVI w. w kruchcie podwieżowej, relikty gotyckiego malowidła na zachodniej ścianie nawy południowej, manierystyczna chrzcielnica z XVII w. w nawie bocznej oraz duży olejny obraz „Ostatnia Wieczerza” z 1900 r. w nawie północnej.

Obiekt dostępny po uprzednim zgłoszeniu do ks., proboszcza

Oprac. Maciej Słomiński OT NID w Szczecinie, 25-10-2015 r.