kamienica Lubomelskich - Zabytek.pl
Adres
Lublin, Rynek 8
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. Lublin, gm. Lublin
Wyróżnia ją unikatowa XVI-w. polichromia ścienna, zachowana w pomieszczeniu dawnej sieni (sceny batalistyczne, rozgrywające się najprawdopodobniej na tle gotyckiego Lublina oraz adorację Madonny z dzieciątkiem).
Historia
Kamienica prawdopodobnie wzniesiona została w XV w. i przebudowana ok. 1540 r. Była wówczas własnością rodziny Lubomelskich. W czasie wielkiego pożaru Lublina (1575) zapewne została zniszczona, następnie w niedługim czasie odbudowana. Stanowiła całość jako „Przednia” z kamienicą „Tylną” Grodzka 3. Gdy pozostawała własnością Erazm Lubomelskiego w latach 70. XVI w. jej wnętrza zostały pokryte malowidłami ściennymi. W XVII w. budynek należał m.in. do Piotra Kliszewskiego (doktora medycyny), Katarzyny z Lubomelskich Zaborowiczowej, w XVIII w. do rodziny Makarowiczów. W 1782 roku obiekt przebudowano nadając mu cechy stylu klasycystycznego. Gościł tu król Stanisław August. Gdy budynek był w posiadaniu rodziny Brengerów dochód z niej przeznaczano na posagi dla ubogich żydowskich dziewcząt. Komisja Konserwatorska pod przewodnictwem prof. Józef Dutkiewicz, w latach 1937-1939 przeprowadziła renowację malowideł. Prac nie ukończono z powodu wybuchu II wojny światowej. W latach 1967-1968 budynek został gruntownie wyremontowany.
Jej obecna forma i wystrój architektoniczny jest efektem licznych przebudów i przekształceń. XVI-w. polichromie ścienne w piwnicznej winiarni i w obrębie dawnej sieni gotyckiej, renesansowy strop I piętra oraz bogaty kamieniarski detal architektoniczny to najcenniejsze elementy jej wystroju.
Podczas prac remontowych w 1996 r. odkryto w zasypce pachy sklepiennej nad parterem unikatową XVI-w. polichromię ścienną, zachowaną w pomieszczeniu d. sieni. przedstawiającą sceny batalistyczne na tle gotyckiego Lublina oraz adorację Madonny z dzieciątkiem. Staraniem Gminy Lublin wykonano konserwację malowidła in situ latach 1998-1999 pod kierunkiem Małgorzaty Podgórskiej-Makal. Obecnie stanowi ona najważniejszy element „Piwnicy pod Fortuną“ - nowoczesnej ekspozycji poświęconej historii Lublina. W 2001 r. obiekt został wyróżniony Laurem Konserwatorskim.
Opis
Kamienica usytuowana w zabudowie zwartej północnej pierzei Rynku. Obiekt wzniesiony według średniowiecznych układów o fasadzie w stylu klasycystycznym. Murowana założona na planie prostokąta z sienią przelotową na osi. Układ wnętrz trójdzielny, dwutraktowy. Bryła trójkondygnacjowa, nakryta dachem dwuspadowym, podpiwniczona. Parter sklepiony kolebkowo z lunetami.
Fasada trójkondygnacjowa, czteroosiowa, zwieńczona attyką balustradową. Boniowany parter wydzielony profilowanym gzymsem kordonowym pokrytym dachówką. Wyższe kondygnacje z pseudorustyką. Całość zwieńczona fryzem z niewielkimi świetlikami i wydatnym gzymsem koronującym. Otwory okienne w profilowanych opaskach. Bordowa kolorystyka fasady z podkreślona kontrastującą bielą detalu architektonicznego. W przyziemiu fragment portalu z gmerkiem Lubomelskich i napisem „Jan Lubomelski 1540”. Od północy do obiektu przylegają oficyny zachodnia i wschodnia.
Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz. Wnętrza zajmowane przez ekspozycję „Piwnica pod Fortuną” dostępne codziennie w godz. 11:00 - 17:00. Wnętrza zajmowane przez Urząd Miasta dostępne w godzinach pracy urzędu.
Oprac. Anna Sikora-Terlecka, OT NID w Lublinie, 22-01-2015 r.
Rodzaj: kamienica
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.7498, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.359705