kamienica Tuczowska - Zabytek.pl
Adres
Kraków, Rynek Główny 22
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. Kraków, gm. Kraków
Dom ten, jak wiele innych na rynku, do 1846 nie miał sklepu otwierającego się na ulicę.
Historia
Kamienicę zbudowano w 1 połowie XIV w., uzupełniono traktem tylnym przed końcem stulecia. Ok. 1541 należała do starosty opoczyńskiego Stanisława Odrowąża. Później przeszła w ręce rodzin mieszczańskich. Na przełomie XVI i XVII w. dom przebudowano, a najintensywniejsze prace prowadzono ok. 1610, kiedy nadawano mu barokowy kształt. W latach 1640- 1655 należała do Wawrzyńca Tucciego i od jego nazwiska przyjęła się nazwa. Zimą 1683, po powrocie spod Wiednia, Jan III Sobieski jadł tu obiad, a z okien budynku oglądał przedstawienia wystawione na jego cześć. W XVIII w. domem władali Zalewscy, dopiero w latach 60. XVIII w. przeszedł drogą koligacji na Wielowiejskich. Ok. 1770 nastąpiła kolejna adaptacja. Prace remontowe podjęte przez Karola Kryszkiera w 1781 dla Marianny z Dąbskich Wielowiejskiej i jej syna, szambelana Stanisława Augusta, ograniczyły się do doraźnego wzmocnienia konstrukcji budynku. Szersza modernizacja nastąpić miała u schyłku XVIII w. Nie można jednak wykluczyć ewentualności powstania klasycystycznej fasady i wnętrz pałacu Wielowiejskich jeszcze w latach 80. XVIII w. W 1831 budynek nabył Michał Stróżecki, a w 1848 - pechowo - Feliks Lewicki. Mieściła się tam (od 1795) apteka „Pod Złotą Koroną”, której godło zachowało się na fasadzie. Do 1846 w budynku działała tzw. poczta pruska odprawiająca dyliżanse do Wrocławia. Po pożarze w 1850 gmach odnowiono. W 1863 budynek kupił Juliusz John. W latach 1908-1909 przebudowano parter dostosowując do współczesnych wymogów handlowych. Nadbudowa III i IV piętra, według projektu Adolfa Siódmaka, miała miejsce w latach 1922-1925. W tym samym czasie przebudowano, według projektu Beniamin Torbe dwie oficyny boczne z 1 połowy XVII w. oraz oficynę tylną pochodzącą z przełomu XIV i XV w. W latach 1978-1985 oraz 1987 w budynku prowadzono kompleksowe prace remontowo-konserwatorskie.
Opis
Trzypiętrowa, czteroosiowa kamienica z wyjątkowo wysokim poddaszem. Jej remont przeprowadzony już w XXI w. stał się powodem gwałtownych polemik i śledztwa. Wedle prokuratury prace miały być prowadzone bez zezwolenia i trwale zniszczyć zabytkowy budynek, powodując również zakłócenie sylwety pierzei południowej Rynku Głównego. Prokuratura zarzucała, że w trakcie robót zniszczono też wystrój wewnętrzny kamienicy (m.in. usuwając kominek wraz z lustrem i obudową z charakterystycznym ornamentem). Zarzuty nie zostały potwierdzone przez sąd.
Obiekt dostępny w różnym stopniu; z zewnątrz bez ograniczeń, wewnątrz, w godzinach pracy placówek handlowych i instytucji.
Oprac. Roman Marcinek, OT NID w Krakowie, 20-04-2016 r.
Rodzaj: kamienica
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.197203, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.423156,PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.423271,