W latach 1975-1979 kamienica została połączona z numerami sąsiednimi - 16 i 17.

Historia

Kamienica wymurowana w 1 połowie XV w. Pod koniec XV w. dobudowano drugie piętro. Południowa oficyna (boczna) powstała w początkach XVI w. W 1 połowie stulecia nadbudowano III piętro, a pod koniec wieku - attykę. Pierwotna nazwa - Dom Kruglowski (Na Kruglu), pochodzi od nazwiska właścicieli, Kriglów, którzy mieszkali tu do 2 połowy XVI w. Według tradycji był jednym z miejsc, gdzie zatrzymywały się poselstwa. W XVII wieku dom należał do rodziny Pinoccich, sprzedających kosztowne tkaniny (aksamit, brokat i złotogłów). Hieronim Pinocci był wydawcą „Merkuriusza Polskiego”. Za jego i sukcesorów czasów (1 połowa XVII i XVIII w.) obiekt zmodernizowano i na nowo ozdobiono. Na początku XVIII stulecia dom kupiła rodzina Derjakubowiczów, a od nich w 1768 Franciszek Dzianotti. W 1813 górne pietra strawił pożar, ale kamienicę odrestaurowano. W 1831 kupił kamienicę Tomasz Jarzyński. W wyniku przebudowy zyskała zupełnie nowy wygląd, z pierwszą neogotycką fasadą w Krakowie. (projektował Franciszek Maria Lanci). W latach 30. XIX w. upowszechnił się zwyczaj zakładania balkonów z żelaznymi balustradami na fasadach okazalszych kamienic, pojawiły się i tu ok. 1840. Odrestaurowany gmach nabył w 1846 Bronisław hr. Działyński. Była wówczas jedyną w rynku kamienicą czteropiętrową. Strzały oddane z okna tego domu były sygnałem wybuchu tzw. rewolucji krakowskiej. W odwecie władze zasekwestrowały dom i i umieściły w nim komendę placu wojsk okupujących Kraków. Po pożarze w 1850 kamienicę wyremontowano, częściowo przebudowując i aranżując nowy układ pomieszczeń według projektu Ignacego Herzoga. Dawid Rapaport umieścił w nim, po 1865, kasyno mieszczańskie, założone staraniem ks. Stanisława Jabłonowskiego. Adaptacja głębokich piwnic miała miejsce w 1942. Obiekt (wraz z oficynami) przeszedł gruntowny remont w latach 1971-1982. W latach 1975-1979 kamienica została połączona z numerami sąsiednimi - 16 i 17. Obecnie nadal stanowi część „kombinatu restauracyjnego” Wierzynek (goście mogą zasiąść w jednej z sześciu sal: Wierzynkowskiej, Kolumnowej, Tatrzańskiej, Zegarowej, Portretowej, Rycerskiej).

Opis

Trzypiętrowa, pięcioosiowa kamienica z wysoką attyką, dziwnie nie pasującą do neobarokowej fasady. Do wnętrza prowadzi barokowy portal. W budynku zachowały się, ocalałe z pożaru w 1850, XVI-wieczne renesansowe stropy kasetonowe. Remont i adaptację na restaurację przetrwały niektóre polichromowane belki stropowe, a także pozostałości kamieniarki gotyckiej i renesansowej. Niestety, wiele zabytkowych detali zniszczono.

Obiekt dostępny w różnym stopniu; z zewnątrz bez ograniczeń, wewnątrz, w godzinach pracy placówek handlowych i instytucji.

Oprac. Roman Marcinek, OT NID w Krakowie, 20-04-2016 r.