Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

lamus - Zabytek.pl

Adres
Kalinówka Kościelna, 3

Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. moniecki, gm. Knyszyn - obszar wiejski

Jeden z dwóch zachowanych w woj.podlaskim piętrowych drewnianych lamusów pochodzących z XVIII w.

Dwukondygnacyjny, z podcieniami w obu kondygnacjach, z charakterystycznymi zastrzałami ciesielskimi przypominającymi arkady. Lamus razem z drewnianym barokowym kościołem tworzy unikatowy, jednorodny stylowo zespół architektury drewnianej doskonale wpisujący się w krajobraz podlaskiej wsi.

Historia

Zbudowany w 1774 r. Podczas remontu w 1927 r. obrócono budynek o 90° sytuując elewację frontową na południe. Zapewne też wtedy budynek lamusa przystosowano do funkcji mieszkalnej. W ścianach bocznych wycięto otwory okienne w dwóch kondygnacjach, wnętrze podzielono ściankami działowymi, wybudowano komin i postawiono piece. W 1954 r. w budynku wybuchł pożar, który strawił dach i słupy w podcieniu drugiej kondygnacji. Podczas remontu odtworzono konstrukcję dachową, wymieniono część spalonego stropu, wymieniono podwaliny, uzupełniono ubytki w ścianach, zrekonstruowano słupy w podcieniu, wymieniono stolarkę okienną i drzwiową, oszalowano węgły, dach pokryto gontem. Zlikwidowano wtórne podziały wewnątrz lamusa, rozebrano komin i piece, wykonano schody wiodące na piętro i balustradę w podcieniu drugiej kondygnacji. Kolejny remont przywracający obiektowi dawny urok odbył się w 1998 r. Obecnie w lamusie eksponowane są zbiory etnograficzne.

Opis

Usytuowany w pn. części wsi, na pn. od kościoła, w pobliżu zabudowań plebańskich. Elewacją frontową skierowany na pd. Budownictwo ludowe.

Zbudowany na rzucie prostokąta zbliżonego do kwadratu, posadowiony na kamiennej podmurówce. Prostopadłościenną, dwukondygnacyjną bryłę lamusa przykrywa czterospadowy dach kryty trzciną. Drewniany, w konstrukcji zrębowej wzmocnionej lisicami, zwęgłowany na jaskółczy ogon - węgły odeskowane. Elewacja frontowa z dwukondygnacyjnym podcieniem o trzech słupach w każdej kondygnacji. Słupy wzmocnione zastrzałami wyciętymi łukowato, ozdobnie wyciosane i dekorowane profilami. Pomiędzy kondygnacjami pozioma belka, z której wystają cztery ostatki belek nośnych piętra. Druga kondygnacja podcienia ujęta prostą drewnianą balustradą, dostępna dwubiegowymi schodami zaopatrzonymi w poręcz. W ścianie frontowej w obu kondygnacjach prostokątne otwory wejściowe wypełnione drzwiami jednoskrzydłowymi, klepkowymi i niewielkie okienka. W ścianach bocznych po cztery okna w dwóch kondygnacjach o zróżnicowanej wielkości. Wnętrze wtórnie podzielone deskowymi ściankami, nakryte stropem belkowym.

Model 3D

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz, możliwość zwiedzania po uzgodnieniu z ks. proboszczem.

Oprac. Joanna Kotyńska-Stetkiewicz, OT NID w Białymstoku, 25-11-2015 r.

Zdjęcie 360°
360°
360°
360°
360°
360°
360°
360°

Rodzaj: budynek gospodarczy

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_BK.60764, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_20_BK.165292