Stanowi unikatowy przykład występowania na stanowisku dwóch kurhanów nakładających się na siebie: starszego, łączonego z neolityczną kulturą ceramiki sznurowej; młodszego na pradzieje.

Usytuowanie i opis

Kurhan jest położony we wschodniej części miejscowości Kolonia Hubinek, około 350 m w linii prostej na północ od jej zwartej zabudowy i szosy Kolonia Hubinek-Ulhówek. Kopiec znajduje się na kulminacji garbu terenowego, w odległości 200 m na zachód od kurhanu oznaczonego jako stanowisko nr 1 w miejscowości. Leży na terenie pola użytkowanego rolniczo.

Podczas zwiadu terenowego w 1993 roku wysokość kopca wynosiła około 4 m, średnica 40 m. Na skutek intensywnej orki prowadzonej wzdłuż stoków garbu terenowego, kopiec został w dużym stopniu zniwelowany i jego wysokość w chwili rozpoczynania badań wykopaliskowych wynosiła około 1,5 m, zaś średnica 50 m.

Kurhan aż do lat 90. XX wieku miał dobry stan zachowania. Obecnie intensywna orka, którą objęte jest całe stanowisko, powoduje postępujące niszczenie i jest poważnym zagrożeniem dla stanu zachowania obiektu.

Historia

Archeologiczne badania wykopaliskowe wykazały, że kopiec ziemny składa się z dwóch kurhanów nakładających się na siebie, przy czym starszy należy łączyć z neolityczną kulturą ceramiki sznurowej, chronologia młodszego została określona jedynie jako pradziejowa.

Stan i wyniki badań

Stanowisko było badane wykopaliskowo w 2011 roku przez Jolantę Bagińską i Jerzego Liberę.

Plan sytuacyjno-wysokościowy stanowiska wykonali: Józef Niedźwiedź i Adam Medak w 1989 roku.

Badania powierzchniowe AZP na stanowisku przeprowadzili: Wojciech Mazurek i Urszula Kurzątkowska w 1987 roku.

Badaniami wykopaliskowymi objęto zachodnią część kurhanu zakładając półkolisty wykop o promieniu 18 m i powierzchni ok. 5 arów. W obrębie wykopu odkryto 12 obiektów, na które składały się: trzy szkieletowe groby ludzkie, jeden pochówek zwierzęcy, dwa rowki wokółkurhanowe, jama przykurhanowa tzw. glinianka, pięć obiektów (jam) o bliżej nieokreślonej funkcji i chronologii. W trakcie badań zebrano około 240 zabytków ruchomych. Najważniejszym odkryciem było stwierdzenie występowania na stanowisku dwóch kurhanów nakładających się na siebie.

Starszy nasyp, z centralnie położonym grobem szkieletowym w układzie „boczno -plecowym”, z głową skierowaną na zachód, bez wyposażenia, ale z dużą ilością ochry w jamie grobowej, otoczony był kolistym rowkiem o średnicy około 9 m.

Młodszy kurhan, nałożony na istniejący już obiekt, posiadał nasyp o średnicy ok. 18 m, który otaczał kolejny rowek wokółkurhanowy. W południowej części obrzeża nasypu kurhanu zarejestrowano dwa groby szkieletowe, przy czym w jednym odkryto podwójny pochówek dzieci lub osobników w wieku młodocianym, natomiast w drugim szkielet dorosłego osobnika. Oba groby nie posiadały wyposażenia, ale ślady obecności ochry. W centralnej części nasypu kurhanu była usytuowana duża jama o wymiarach 6x4 m i głębokości 4,15 m, zawierająca pojedyncze okruchy naczyń glinianych, którą zinterpretowano jako wkop nowożytny o charakterze rabunkowym. Po zachodniej stronie tego wkopu odkryto podwójny pochówek zwierzęcy (szkielet tura przykryty szkieletem łani) nie zwierający wyposażenia. Ciekawym odkryciem było zarejestrowanie w rowku wokółkurhanowym śladów po słupach tworzących dookolną palisadę, otaczającą niegdyś podstawę całego nasypu. Po północnej stronie nasypu stwierdzono ślady dużej jamy przykurhanowej, tzw. glinianki, która powstała w wyniku wybierania ziemi do usypania kurhanu.

We wschodniej części nasypu kurhanowego odkryto pozostałości nowożytnego rowu strzeleckiego oraz jamy pradziejowe o bliżej nieokreślonej chronologii.

Na podstawie zabytków ruchomych, głównie w postaci fragmentów naczyń glinianych, chronologię starszego kurhanu (dolnego) można określić na 2 poł. III tys. p.n.e. i przypisać go ludności kultury ceramiki sznurowej. Chronologia młodszego kurhanu została wyznaczona na pradzieje bez bliższego określenia kulturowego.

Zabytek dostępny.

oprac. Ewa Prusicka-Kołcon, OT NID Lublin, 11-04-2016 r.