Historia

Cmentarz został założony przy drewnianym ewangelickim kościele wybudowanym w centrum wsi w 1613 r. przez barona Cypriana Kottulińskiego. Przynajmniej od XVIII w. był miejscem spoczynku członków rodu Prittwitz-Gaffron, właścicieli majątku w Gręboszowie. W latach 1897-1899 ich potomkowie Henckel von Donnersmarck we wsch. części niewielkiej nekropolii ufundowali murowany kościół nawiązujący do neoromańskiej architektury Wysp Brytyjskich. Barokowy kościół służył odtąd jedynie celom pogrzebowym. W latach 60. XX w. został przeniesiony do skansenu w Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu-Bierkowicach.

Opis

Nekropolia znajduje się vis-à-vis, zajmuje obszar zbliżony do prostokąta o pow. ok. 0,88 ha. We wsch. jego części stoi murowany kościół z kon. XIX w., zmodernizowany w latach 30. XX w. Na cmentarzu, który obecnie pełni funkcję parafialnego, zachowane są nagrobki dawnych właścicieli majątku i mieszkańców wsi. Oprócz wartości historycznych przedstawiają szeroki wachlarz treści i form obecnych w sztuce sepulkralnej XVIII-XX w. Do szczególnie interesujących należy żeliwny nagrobek Gustava Adolfa Henckel v. Donnersmarck (zm. 1813 w bitwie pod Głogowem podczas wojny francusko-pruskiej). Brak niestety wazy, która wieńczyła obelisk. Kamienny, zwieńczony wazą nagrobek upamiętnia królewskiego radcę prawnego Hansa Moritza v. Prittwitz u. Gaffron (zm. 1789) i Johannę Eleonorę v. Prittwitz (zm. 1793). Znajdziemy również przykłady nagrobków secesyjnych i modernistycznych.

Cmentarz jest otwarty.

Oprac. Joanna Szot, OT NID w Opolu, 01.05.2015 r.