Sąd Rejonowy - Zabytek.pl
Adres
Gdynia, Plac Konstytucji 44
Lokalizacja
woj. pomorskie, pow. Gdynia, gm. Gdynia
Awangardowa forma budynku była jednym z symboli nowoczesności Gdyni.
Historia
Budynek Sądu Rejonowego projektu (z 1934 r.) spółki autorskiej: Tadeusz Sieczkowski, Zbigniew Karpiński i Roman Sołtyński. Obiekt oddano do użytku w maju 1936 r. Pracami budowlanymi kierował architekt Stanisław Miecznikowski.
W czasie II wojny światowej, pod okupacją niemiecką w budynku mieścił się niemiecki sąd powiatowy (Amtsgericht). Podczas walk w Gdyni w marcu 1945 roku budynek trzykrotnie się palił. Pierwsza rozprawa powojenna Sądu Okręgowego odbyła się 28 maja 1945 roku, a Sądu Grodzkiego 11 września 1945 roku. 1 stycznia 1951 roku utworzono tu Sąd Powiatowy w Gdyni, od 1 czerwca 1971 roku w gmachu mieści się Sąd Rejonowy w Gdyni.
Opis
Budynek Sądu zajmuje cała północno-wschodnią pierzeję placu przy dworcu PKP w centrum Gdyni. Ze względu na kubaturę oraz ekspozycję stanowi dominantę tej części miasta. Jest to pięciokondygnacyjny gmach z wysokim parterem. Bryła założona na rzucie odcinka koła (łagodny łuk) i prostokątnego skrzydła północnego składa się z ryzalitowo wysuniętego prostopadłościanu mieszczącego główne wejście z reprezentacyjnym holem oraz dwóch symetrycznych, biegnących po łuku skrzydeł zakończonych ryzalitowo wysuniętymi prostopadłościanami niższymi o jedną kondygnację. Prawy (południowy) pełnił funkcję mieszkalną, lewy (zachodni) - biurową. Dodatkowo, za jednym z nich (za członem zachodnim) dostawiono asymetrycznie po północnej stronie prostą bryłę o prostokątnym obrysie - kolejne skrzydło biurowe, wzdłuż ulicy Jana z Kolna. Ryzalit wejściowy podkreślony został olicowaniem z piaskowca szydłowieckiego oraz przeszkleniem: trzy rzędy wysokich okien podzielono czterema kamiennymi filarami prowadzonymi przez całą wysokość fasady.
W budynku zachowały się elementy oryginalnego wystroju: posadzki kamienne, schody z barierami i balustradami, podłogi drewniane, grzejniki żeliwne w salach rozpraw a także liczne elementy wyposażenia m.in. drewniane ławy w holach oraz przy salach rozpraw, oświetlenie a także stolarka drzwi wewnątrz obiektu.
Obiekt dostępny w godzinach urzędowania sądu. W projekcie budynku przewidziano również mieszkania dla pracowników sądowych - umieszczono je w południowej części budynku. Ta część obiektu zabytkowego jest niedostępna dla zwiedzających.
Oprac. Dorota Hryszkiewicz-Kahlau, OT NID w Gdańsku, 08.10.2014 r.
Rodzaj: budynek użyteczności publicznej
Styl architektoniczny: modernistyczny
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_22_BK.42241, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_22_BK.286514